Türkiye’de son bir yılda her şeyin fiyatı büyük oranda arttı. Yurttaşlar alım gücünün düşmesinden şikayetçi. Peki İslam dinine inanan ve İstanbul’da hayatını kaybeden bir kişinin ölümünün bedeli ne kadar?
Haber: Buket Topaktaş | Kamera-kurgu: Ayşegül Karagöz | Seslendirme: Gökçe Çiçek Kösedağı
Hangi dine inanırsanız inanın, hangi dili konuşursanız konuşun, hangi eğitimi alırsanız alın, ister iyi bir insan olun, ister kötü. Ölüm karşısında hayata gözlerinizi nerede açtığınızın, kim olduğunuzun bir önemi yok. Ne zaman, nasıl, nerede olur bilinmez ama ölüm, bir gün herkesin kapısını çalacak.
Türkiye’de son bir yılda her şeyin fiyatı büyük oranda arttı. Yurttaşlar alım gücünün düşmesinden şikayetçi. Peki İslam dinine inanan ve İstanbul’da hayatını kaybeden bir kişinin ölümünün bedeli ne kadar?
Ölümün anlamı
Araştırmacı-yazar Bülent Şahin Erdeğer, İslam’a göre ölümün bir son değil, bir durak olduğunu belirtiyor.
Erdeğer, “Ölüme Müslümanlar özel bir önem veriyorlar. Ne olursa olsun kişinin öldükten sonra saygın bir şekilde gömülmesi esas. Bunun için defin işlemleri dediğimiz bazı işlemler söz konusu. Kefenle şahsın gömülmesi, gömülmeden önce yıkanması ve taziye sunulması, hakkında onun için iyi bir şahitlikte bulunulması. Yaşarken ki kötülükleri ya da yanlışlarıyla değil, iyilikleriyle bahsedilmesi. Onun için Allah’a dua edilmesi gibi insan öldükten sonra da saygınlığını korumaya yönelik bir cenaze işlemi var” diyor.
Kefenlenmenin önemi
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Mezarlıklar Daire Başkanlığı, hayatını kaybeden kişiler için kefen hizmeti veriyor. Fakat İslamiyet’te kefenlenmenin önemli bir yeri olduğu için çoğu kişi kefenini kendi biriktirdiği parasıyla alıyor veya alınmasını istiyor.
Erdeğer, kefenin İslamiyet’teki önemini şu sözlerle anlatıyor:
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
“Kefenin mantığı bütün insanların aslında Allah karşısında eşit olduğu, hukuk karşısında eşit olduğu. Dolayısıyla dünyada da haklar ve hukuk karşısında eşit olduğumuz gerçeğidir. Bu açıdan kefenin böyle bir sembolü var. Yani kefenle gömüldüğümüzde kefenle dirileceğiz.”
Kefen fiyatları
İstanbul’un Fatih ilçesindeki mağazalarda kefenler, kadın ve erkek olarak ikiye ayrılıyor ve takım halinde satılıyor.
Kefen takımlarının içerisinde kefen bezi, havlu, gül suyu, pamuk, sünger, sabun ve eldiven yer alıyor.
Fatih’te kefen takımlarının fiyatları 450 lirayla 640 lira arasında değişiyor. Alışveriş sitelerindeyse bu fiyat 1.600 liraya kadar yükseliyor.
Mezar yeri fiyatları
İslamiyet’te ölünün hatırlanması adına kabir ziyaretlerinin önemli bir yeri var. Bu nedenle mezar yeri ve fiyatına ilişkin tartışmalar sürekli gündeme geliyor.
İBB Mezarlıklar Daire Başkanı Dr. Ayhan Koç, İstanbul’da bir günde 220-230 kişinin hayatını kaybettiği bilgisini paylaşarak, 570 adet mezarlık olduğunu söylüyor.
Koç, “İstanbul il sınırları içerisindeki bütün mezarlıklar büyükşehir belediyesinin kontrolü altında. İstanbul için şu an mezarlıklar yeterli ama biz her ihtimale karşı mezarlık alanlarını oluşturmaya devam ediyoruz. Şu an itibariyle herhangi bir cenaze defnetmekle ilgili yer korkumuz yok” diyor.
Boş mezar yeri fiyatlarına Ayhan Koç ile görüştükten kısa bir süre sonra zam yapıldı ve 2 bin 500 liradan başlayan fiyatlar 2 bin 900 liraya yükseldi.
Şu an boş mezar yeri fiyatları bulunduğu gruba göre 2 bin 900 lirayla 45 bin 260 lira arasında değişiyor. Mezar yeri ücretini ödemekse büyük önem arz ediyor. Ödeme yapılmadığı takdirde kullanım hakkı yeniden belediyeye geçiyor.
Ayhan Koç, konuya ilişkin şu bilgileri paylaşıyor:
“‘Parası olmayan yatırılmıyor, defnedilmiyor’ diye bir şey anlaşılmasın. Her halükarda yapıyoruz ama bu parayı ödemeyen kişi o mezarlığın kullanım hakkını alamıyor. Kendine tahsis edilebilmesi için parayı yatırması lazım.
25 yıllık olarak kullanım tahsis belgesi veriyoruz. Bir vatandaşın annesi öldü diyelim, bu tahsis ücretini yatırmadığı sürece beş yıl içerisinde onun kullanım hakkı büyükşehir belediyesine tekrar geçiyor. Mevcut mezara istediği kişiyi defin yapma hakkı büyükşehire doğuyor.”
Mezar taşı fiyatları
Defin işlemi bittikten sonra sıra mezar taşına geliyor. Mezar taşı fiyatları 5 bin lirayla 40 bin lira arasında değişiyor
Erdeğer, İslam’ın bakış açısına göre kişinin mezar yerinin belli olması gerektiğini belirterek, “Sadece bir tahta da bir yazı da büyük bir anıt mezar da bunu yerine getirebilir. Bu kişilerin ve yakınlarının tercihine kalmış” diyor.
Taziye kültürü ve taziye yemeği
Erdeğer, Türkiye’de taziye kültürünün baskın olduğunun altını çizerek, sözlerine şöyle devam ediyor:
“Taziye kültürü çok baskındır. Kişi öldükten sonra ruhunun huzur bulması için arkasından Kuran okunur. 40’ında, 52’sinde gibi çeşitli gün dönümlerinde de yapılır.”
Hayatını kaybeden kişinin yakınları tarafından taziye yemeği verilmesi tartışma konusu olsa da toplumdaki yerini koruyor.
50 kişilik taziye yemeği fiyatı bin 750 lirayla 3 bin 750 lira arasında değişiyor.
Ölmenin bedeli
2023 yılında uygulanacak asgari ücret net 8 bin 500 lira olarak belirlendi. İstanbul’da ölmenin ortalama bedeli ise şöyle:
- Kefen: 450 lira
- Mezar yeri: 2 bin 900 lira
- Mezar taşı: 5 bin lira
- Taziye yemeği: Bin 750 lira
Toplam: 10 bin 100 lira
