Türkiye ile Mısır arasındaki normalleşme süreci hızlanıyor. Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şükri’nin bu hafta Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu’nun davetiyle Ankara’ya resmî bir ziyarette bulunması ve bu ziyarette iki ülke arasındaki ilişkilerin enine boyuna masaya yatırılması planlanıyor. Peki büyükelçiler ne zaman atanacak?
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu dün (10 Nisan) A Haber’de yaptığı açıklamalarda Mısır ile ilişkilerin gidişatına da değindi. Mısırlı mevkidaşı Semih Şükri’nin bu hafta içinde Türkiye’ye geleceğini ve programa dair detayların bugün duyurulacağını söyleyen Çavuşoğlu, “(İki ülke arasında) Somut adımlar atmanın zamanı geldi. Büyükelçileri atama aşamasına geliyoruz. Şükri’nin ziyareti sırasında büyükelçileri atamak için adımlar atabiliriz” diye konuştu.
Yıllar sonra ilk temas
Çavuşoğlu, geçen ay Mısırlı mevkidaşı Şükri ile Kahir’deki Tahrir Sarayı’nda bir araya gelmişti. Bu ziyaret, tarihi olarak değerlendirilmişti. Görüşmelerinin ardından basın açıklaması yapan bakanlar, en kısa zamanda büyükelçilerin atanması konusunda adım atacaklarını duyurmuşlardı. Hatta Çavuşoğlu basın toplantısında mevkidaşına sık sık “Kardeşim Şükri” diye hitap etmiş ve askeri, enerji ve ticari alanlarda da işbirliğini artırmak istediklerini söylemişti.
Şükri de Türkiye’nin en az 10 ilini sarsan deprem felaketinin ardından Türkiye’ye geçmiş olsun ziyaretine gelmişti. Çavuşoğlu ile görüşen ve deprem bölgesini helikopterle havadan gezen Şükri, Adana ve Mersin’i de ziyaret etmişti. İki bakanın görüşmesi basına kapalı olarak gerçekleşmişti. Görüşmenin ardından iki bakan, Mısır’a ait yardım gemisi için Mersin Uluslararası Limanı’nda düzenlenen törene katılmıştı.
Ne olmuştu?
Türkiye ile Mısır arasındaki diplomatik ilişkiler, 2013 yılından itibaren karşılıklı olarak vekaleten sürdürülüyordu. Türkiye, Temmuz 2013’te Mısır Devlet Başkanı Abdulfettah Sisi’nin, Muhammed Mursi’yi darbe ile devirmesine en sert tepki gösteren ülkelerden biri olmuş ve Mısır ile ikili temaslarını en alt düzeye indirmişti. Türkiye’nin Mısır’daki darbeyi ve Sisi’yi ağır bir dille eleştirmesi, Mısır’ın yeni yönetiminin en büyük destekçileri Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) tarafından da olumsuz karşılanmış ve Ankara’nın bu ülkelerle ilişkilerini de negatif etkilemişti.
Türkiye, Mısır’daki darbeye karşı sert tepki göstermişti. Dönemin AKP Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik, Mısır’daki darbenin dış destekli olduğunu söylemişti. Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan da Mursi’nin devrilmesini darbe olarak nitelendirmediği için Avrupa Birliği’ni (AB) eleştirmiş ve “Ben şu anda Batı’ya şaşırıyorum. Batı hâlâ bu olaya ‘darbe’ diyememiştir. Ama Afrika Birliği’ni tebrik ediyorum. Afrika Birliği de Mısır’ın üyeliğini askıya almıştır. Duruş budur” demişti.
Mısır’da yaşananlara karşı, AKP ve bazı sivil toplum örgütlerinin çağrısı ile Türkiye’de de destek gösterileri düzenlenmişti. Ankara ve İstanbul’daki Mısır Büyükelçiliği ve Mısır Konsolosluğu’nun önü başta olmak üzere Konya, Malatya, Kocaeli ve Adana gibi çok sayıda kentte düzenlenen protestolarda, “Ankara’dan Mısır’a, kardeşlere bin selam” ve “Dik dur eğilme, bu ümmet seninle” sloganları atılmıştı.
Tüm bu açıklamalarının ardından 2021 yılının başında iki ülke arasındaki ilişkilerde birtakım gelişmeler yaşandı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 12 Mart’ta düzenlediği bir basın toplantısında Mısır ile istihbarat ve dışişleri bakanlıkları düzeyinde temaslara yeniden başlandığını açıkladı. Ülkeler arasındaki diyalog artırıcı oturumlar iki tur devam etti fakat bu turların ardından Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şükri, Ankara’nın Libya’daki politikasını değiştirmeye yönelik hiçbir şey yapmadığını söyleyerek, Türkiye ile Mısır arasındaki normalleşme sürecinin askıya aldığını duyurdu.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
- Okuyun | Türkiye – Mısır ilişkilerinin normalleşmesi için Kahire’den yeni şart: “Türkiye’den gerçekçi adımlar bekliyoruz”
- Okuyun | Türkiye ile Mısır arasındaki normalleşme süreci askıya alındı
“Katil” demişti
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sisi’yi birçok kez hedef alan açıklamalar yapmıştı. 2019’da Sisi ile aynı masaya oturmamak için Birlemiş Milletler (BM) Genel Kurulu’ndaki yemeğe katılmayan Erdoğan, “Aynı masaya oturup darbecileri meşrulaştırmam” ifadelerini kullanmıştı.
Erdoğan daha önce Sisi’ye “katil” de demiş ve şöyle konuşmuştu: “Darbeyle başa geçen şu andaki zalim Sisi, 50’ye yakın kişiyi idam etmiştir. Batı bu idamlara sessiz kalmıştır. Avrupa ülkeleri idamı yasaklarken, katil Sisi’nin davetine icabetle oradaki toplantıya iştirak etmişlerdi.”
Erdoğan, 23 Haziran 2019’daki seçimlerden önce de Sancaktepe’de seçmenlere seslenmiş, seçimler ile Mursi’nin ölümü arasında bir bağ kurarak, “Pazar günü Sisi mi diyeceğiz, Binali Yıldırım mı?” ifadelerini kullanmıştı.
- Okuyun | Mısır basını: Erdoğan ve Sisi sadece el sıkışmadı, ikili ilişkileri nasıl ilerleteceklerini de görüştü
- İzleyin | Erdoğan’ın dış politikadaki geri adımları: Bir rabia vardı!
Tüm bu yaşananların ardından Erdoğan, Katar’daki 2022 Dünya Kupası’nın açılış resepsiyonunda “Katil” diye nitelendirdiği Sisi ile el sıkıştı. Hatta Türk şirketlerinin Mısır’da 500 milyon dolarlık yatırım yapacağı açıklandı.
Kaynak: Reuters
