Dünyaca ünlü Belçikalı performans sanatçısı Jan Fabre, provokatif işlere imza atan performans grubu The Troubelyn’de kendisiyle çalışmış olan 20 kadın tarafından cinsel tacizle suçlanıyor.
Fransız basınının aktardığına göre olayın geçmişi, Fabre’ın geçen haziran ayında Flaman VRT televizyonuna yapmış olduğu açıklamalara kadar uzanıyor. Programda sanatçıya, Flaman Kültür, Medya ve Gençlik Bakanı Sven Gatz tarafından sonuçları duyurulan, Belçika’da son bir yılda kültür ve sanat sektöründeki her dört kadından birinin tacize maruz kaldığı yolundaki kamuoyu araştırmasıyla ilgili görüşleri sorulmuştu. Fabre yanıt olarak, “koreograf ve dansçısı arasında kurulan gizli bağ”ın önemine ve kırılganlığına değinmiş, cinsiyetçiliğe karşı geliştirilen hassasiyetin bu bağı tehdit edebileceğinden yakınmıştı. Fabre görüşünü, “bir yıl kadar önce” bir çalışanıyla yaşamış olduğu ve sonrasında herhangi bir soruna yol açmayan bir anısını anlatarak somutlaştırmıştı.
“Kendimizi dayak yemiş köpek gibi hissederdik”
Rekto: Verso isimli internet sitesinde 12 Eylül’de yayınlanan, Fabre’ın 20 eski çalışanı tarafından ortak kaleme alınmış açık mektupta ise sanatçının yorumundan farklı olarak şu ifadeler yer alıyor:
“Fabre ile çalışan pek çok kişi, onun dengesizliklerinden ve şiddete eğilimli davranışlarından etkilenmiştir. Pek çok çalışanının özsaygısını ve kendine güvenini olumsuz etkilemiştir. Onun firmasından ayrıldıktan sonra pek çoğumuz psikolojik yardım almak durumunda kaldık ve deneyimlerimiz benliğimizde travmatik yaralara yol açtı. (Fabre) bize ‘güzellik savaşçıları’ derdi ama günün sonunda kendimizi dayak yemiş köpekler gibi hissederdik.”
“Bazen fazla direkt olmam gerekebilir…”
12’sinin kimliği gizli olmak kaydıyla mektupta imzası bulunan 20 kişinin içinde Fabre’ın “çoğunlukla açıkça cinsiyetçi olan ağır eleştirilerine” tanık olduğunu iddia edenlere ek olarak, bu davranışlara bizzat maruz kaldığını iddia edenler de var. İmzacılar, performans grubu The Troubleyn’de çalıştıkları sırada rahatsızlıklarıyla ilgili olarak Fabre ile diyalog çabalarının sonuç vermediğini, bu yüzden ifşa yoluna gittiklerini ifade ederken, yalnızca iki yılda altı kişinin Fabre’dan gördükleri muameleye dayanamayarak istifa ettiğini dile getiriyor.
The Troubleyn’in internet sitesinde yayınlanan yazılı açıklamada ise “yönetmen olarak bazen fazla direkt olması gerektiğini” söyleyerek kendisini savunan Fabre’ın şu sözlerine yer verildi: “Kesinlikle hiç kimseyi psikolojik ya da cinsel yönden utandırmak ya da incitmek gibi bir niyetim olmadı. Çizgiyi aştığımı söyleyenleri yasal olarak harekete geçmeye davet ediyorum. İşbirliği yapacağımdan şüpheniz olmasın.”
1986 yılında kurulan ve dünyayı dolaşarak, Fransa’daki Louvre Müzesi’nden Rusya’daki The Hermitage’a kadar pek çok ünlü müzede performanslar sergileyen The Troubelyn ekibi, Flaman Kültürü Bakanlığı’ndan her beş yılda bir yenilenmek üzere yıllık 936 bin euro yardım alıyor.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
