Kaynak: New York Times / Görsel: Jialun Deng
Artık boş bir sandalye fotoğrafının bile paylaşanın başına bela olabildiği Çin’de binlerce düşük maaşlı işçi, internette yasaklı içerik arayan “sansür fabrikaları”nda çalışıyor.
Çin’de şirketler için hükümetin uyguladığı sansürün dışına çıkmamak, bir ölüm kalım meselesi. Ülke yönetimi şirketlerden kendi sansür mekanizmalarını kurmalarını talep ediyor.
Şirketlerin içeriklerini kontrol edecek binlerce kişiye ihtiyaç duyması sonucu, Çin’de yeni bir endüstri doğdu: Sansür fabrikaları.
New York Times’ın görüştüğü Beyondsoft isimli Pekin merkezli teknik servis merkezi, şirketlerin üzerindeki sansür yükünü alan bu “sansür fabrikaları”ndan biri. Gizlilik politikası dolayısıyla hangi şirketlerle çalıştıklarını açıklamayan Beyondsoft’un internet servisinin başındaki Yang Xiao, “Tek bir şeyi kaçırmak bile ciddi bir siyasi hataya neden olabilir” diyor.
Çin, dünyadaki en geniş ve karmaşık internet sansürü sistemini yaratmış durumda. Bu sistem, Komünist Parti’nin toplum üzerindeki etkisini artırmak için interneti daha fazla kullanmak isteyen Başkan Şi Cinping zamanında daha da güçlü hale geldi, daha fazla içerik sakıncalı görülmeye başlandı. Haliyle, bunlara verilen cezalar da arttı.
Beyondsoft, Çin’deki 800 milyon internet kullanıcısının her gün ne göreceğini denetlemeleri için 4 binin üzerinde kişi çalıştırıyor. 2016 yılında sadece 200 olan bu sayı, Çin’in internet sansüründe geçtiğimiz yıllar içinde ne noktaya geldiğinin göstergesi. Beyondsoft’ta çalışan bu kişiler, tüm gün ve gece boyunca içerikleri izliyor ve sansürlüyor.
Çin’deki çoğu medya şirketinin kendi içerik izleme ekibi var ve bunların bazıları binlerce kişiden oluşuyor. Bu ekipler, sansür işini yapması için yapay zekâ kullanmanın yollarını araştırıyor. Başka bir büyük medya şirketi, New York Times’a yaptığı açıklamada 120 yapay öğrenme modellerinin olduğunu söyledi. Fakat yapay zekânın sansür uygulama becerisi pek de kusursuz değil. İnternet kullanıcıları, algoritmaları rahatlıkla kandırabiliyor.
Dolayısıyla, Çin yönetiminin istediği gibi bir sansüre ulaşmak için hâlâ insan gücüne ihtiyaç var. Beyondsoft, Çengdu kentinde 160 kişilik bir takım çalıştırıyor. Bu çalışanlar, günde dört saatlik vardiyalarla, bir haber toplama uygulamasındaki potansiyel olarak siyasi hassasiyet barındıran içerikleri inceliyor.
Çengdu ofisindeki çalışanlar, akıllı telefonları girişteki dolaplara kilitlemek zorunda. Bilgisayarlarından ekran görüntüsü veya herhangi bir bilgi almaları yasak.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Çalışanların çoğu, 20’li yaşlarındaki üniversite mezunları ve çoğu siyasetten bihaber. Çin’deki ailelerin çoğu, çocuklarına siyasetle ilgilenmelerinin başlarına iş açmaktan başka bir işe yaramayacağını söylüyor.
Gençlerin politik bilgisizliğinin üstesinden gelmek için, şirket sofistike bir eğitim geliştirdi. Şirkete yeni giren çalışanlar, kıdemli çalışanların kendilerine daha önce bilmedikleri önemli bilgileri anlattıkları bir haftalık “teori” eğitimi alıyor. Bölümün başındaki Yang, gençlerin 1989 Tiananmen Meydanı olaylarını bile bilmediğini belirtiyor.
