Belarus’ta Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko’nun muhalefet adayı Svetlana Tikhanovskaya’ya karşı seçimleri kazandığını ilan ettiği pazar akşamından beri sular durulmuyor. Seçimlerde hile yapıldığı gerekçesiyle başlayan protesto gösterilerinde bir kişi hayatını kaybetti. Lukaşenko’nun 26 yıllık iktidarının sonunu getirebileceği düşünülen ve seçim sonuçlarının açıklanmasından sonra haber alınamayan Svetlana Tikhanovskaya’nın ise ülkeyi terk ettiği ve şu an Litvanya’da güvende olduğu belirtildi.
Belarus’ta muhalefet, Svetlana Tikhanovskaya’nın pazar günkü seçimlerde “Avrupa’nın son diktatörü” olarak anılan ve ülkeyi 26 yıldır demir yumrukla yöneten Aleksandr Lukaşenko’yu koltuğundan edebileceğine inanıyordu. Oldukça başarılı bir seçim kampanyası yürüten muhalefet adayı, tartışmalı başkanlık seçimleriyle birlikte ülke çapında siyasi üne kavuştu. Tikhanovskaya, Youtube’da paylaştığı videolarla tanınan eşi Sergei Tikhanovski’nin Belarus’u istikrarsızlaştırmak için Rus paralı askerleri tarafından yapılan bir komployla ilişkili olduğu iddiasıyla tutuklanmasının ardından siyaset sahnesine çıkarak seçimlerde aday olmuştu.
“Çernobil çocuğu”
Svetlana Tikhanovskaya, 1986 yılında Ukrayna’da meydana gelen Çernobil faciasından doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenen “Çernobil çocukları”ndan biri. İrlandalı Deane ailesi, 1990’ların ortasında, o zaman Sveta olarak tanıdıkları Tikhanovskaya’yı felaket bölgesinden uzakta sağlığına kavuşması için evlerine kabul etti. The Guardian’a konuşan Henry Deane (72) Tikhanovskaya hakkında “Çok zeki bir çocuktu. Diğer çocuklara göre daha iyi düzeyde İngilizce konuşabiliyordu. Liderlik vasıflarını kullanıyor, kendini diğer çocukların tercümanı, bir nevi sözcüsü olarak görüyordu” diyor. Deane, bugün Tikhanovskaya’nın geldiği noktayı geçmişte hayal bile edemeyeceğini söylüyor.
Deane, o yıllarda çocukların Belarus’taki siyasi gelişmeler hakkında konuşmaktan çekindiğini belirterek “Çocuklar, ebeveynlerinin hükümeti eleştirdiği duyulur da başlarına bir şey gelir diye korkuyorlardı. Sveta farklıydı, o açıkça Belarus’ta halkın büyük bir kısmının siyasi iktidardan memnun olmadığını, seçimlerde hile yapıldığını anlatıyordu” diye konuşuyor. Deane, Tikhanovskaya’nın uzun vadeli siyasi hedefleri olmadığını ancak kendisini Belarus halkının iyiliği için ön plana çıkardığını söylüyor.
Belarus’ta seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından, muhalefet adayı Tikhanovskaya’dan uzun bir süre haber alınamadı. Tikhanovskaya’nın sözcüsü Hanna Krasulina, muhalefet adayının pazartesi günü Belarus Merkez Seçim Komisyonu’na oyların yeniden sayılmasını talep eden bir dilekçe verdikten sonra yakınındaki ekip arkadaşlarına “Bir karar aldım” dediğini belirtmişti. Litvanya Dışişleri Bakanı Linas Linkevicius, 11 Ağustos Salı sabahı Twitter hesabı üzerinden Svetlana Tikhanovskaya’nın Litvanya’da ve güvende olduğu bilgisini paylaştı.
Sosyal medya üzerinden yayınlanan bir videoda Svetlana Tikhanovskaya, Belarus’tan kendi iradesiyle ayrıldığını, ülkeyi terk etmeye zorlanmadığını belirterek “Çok zor bir karar aldım. Tek başıma ve kesinlikle bağımsız olarak aldığım bir karar bu” diye konuştu. Belarus hükümetinden de Tikhanovskaya’nın ülkeyi kendi isteğiyle terk ettiği yönünde açıklamalar geldi.
Eylemlerin sürdüğü Belarus’ta göstericilerden biri hayatını kaybetti
Belarus’ta tartışmalı başkanlık seçimlerinin ardından pazar günü olduğu gibi pazartesi akşamı da binlerce kişi oyların çalındığını, seçime hile karıştırıldığını söyleyerek sokaklara döküldü. Göstericiler, bir kez daha polisin sert müdahalesiyle karşılaştı. Kolluk kuvvetleri, eylemcilere karşı gözyaşartıcı gaz, plastik mermi ve tazyikli su kullandı. Belarus İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, patlayıcı madde fırlatmaya hazırlanan bir gösterici, bombanın elinde patlaması sonucu hayatını kaybetti.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Eylemlere katılanlar arasında, muhalif aday Tikhanovskaya’nın ülkeyi terk etme kararını destekleyenler de var. Kiril Kulevich (21), “Tikhanovskaya‘nın önünde iki seçenek vardı: Belarus’ta parmaklıklar arkasında olmak ya da Litvanya’da özgür bir şekilde mücadelesine devam edebilmek. Tikhanovskaya, Belarus’ta değişimin habercisi olarak görülüyor. Ancak biz burada eskiden olduğu gibi baskı altına yaşamaya devam ediyoruz” dedi. Anna Vitushko (20), protesto gösterilerinin devam edeceğini, kolluk kuvvetlerinin müdahalesinin insanları yıldıramayacağını düşünüyor.
Kaynak: AP
