Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Japonya’nın 700 yıllık No tiyatrosuna koronavirüs darbesi: “Ne kadar sahnede olursanız kaybınız da o kadar büyük oluyor”

Koronavirüs salgını dünyanın dört bir yanındaki sanat etkinliklerini durma noktasına getirdi. Japonya’da 14. yüzyıldan beri devam eden ve ülkenin en eski tiyatro oyunu olan geleneksel No tiyatrosu gösterilerinin salgından sonra sahnelenemeyecek olmasından endişe ediliyor. AFP’nin koronavirüsün geleneksel No tiyatrosu üzerindeki etkilerini konu aldığı haberini Medyascope sizin için derledi.

Koronavirüs salgını dünyanın dört bir yanındaki sinema ve tiyatro etkinliklerini durma noktasına getirdi. Bu etkinliklerden biri de 14. yüzyıldan bu yana devam eden geleneksel Japon No tiyatrosu. Japonya’da tiyatrolar koronavirüs nedeniyle kapatıldıktan sonra bazı sanat etkinlikleri cömert izleyiciler ve devlet desteğiyle ayakta kalabildi. Ancak büyük oranda sahne şovlarını içeren geleneksel No tiyatrosu bu kadar şanslı olmayabilir.

No tiyatrosuna gelen seyirciler ve bu sanatı icra edenlerin sayısında salgından önce de bir azalma vardı. Japonya’daki sanat çevreleri, koronavirüs salgınının dünyadaki en eski tiyatro oyunlarından biri olarak kabul edilen No tiyatrosunu tamamen ortadan kaldırabileceğini belirtiyor.

No tiyatrosunun kökleri 8. yüzyıla kadar uzanıyor ancak bugün sahnelenen oyunlar, büyük ölçüde Japonya’nın 1336-1573 arasındaki Muromachi döneminde ortaya çıkan ve 14. yüzyıldan beri nesilden nesile aktarılmış bir sanat formu olarak yaşıyor.

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü‘nün (UNESCO) “Somut Olmayan Kültürel Miraslar” listesinde yer alan No tiyatrosu; dansı, müziği ve dramayı minimalist bir yaklaşımla bir araya getiriyor. Oyuncular tahta maskeler takıp geleneksel kimonolar giyerek beyaz perdeli çoraplarla sahnede süzülüyor.

No tiyatrosunun neredeyse tamamı erkek oyunculardan oluşuyor ve sanatçılar repliklerini modern izleyicinin anlamasının zor olduğu tonlarda dile getiriyor. Selvi ağacından yapılmış ve sahnenin arka planında boyalı çam ağacı ile süslenmiş tiyatro sahnesinde icra edilen gösteriye davulcular ve flütçüler eşlik ediyor.

Tokyo yakınlarındaki sahil kenti Kamakura’da geleneksel No tiyatrosunu icra eden sanatçı Nakamori, AFP’ye yaptığı açıklamada, koronavirüs nedeniyle gösteri yapmayı bırakan çok sayıda No sanatçısı olduğunu söylüyor.

Japonya’nın diğer büyük tiyatro gösterisi olan ve No tiyatrosuna kıyasla daha ayrıntılı sahne setleri, makyaj ve kostümleriyle bilinen Kabuki tiyatrosu ise 1929’da tüm büyük Kabuki gösterilerinin idaresini üstlenmiş eğlence ve film şirketi Shochiku’nun desteğiyle ayakta kalabiliyor. Öte yandan Japonya’da Bunraku adı verilen kukla gösterileri de büyük ölçüde hükümet tarafından finanse ediliyor.

Japon devleti, tiyatro sanatçılarına mali destek sağlıyor ancak Nakamori, sosyal mesafe önlemlerinin tiyatroların gösteriler için yarı yarıya boş olması anlamına geldiğini ve bu nedenle tiyatro sanatının ciddi ölçüde gelir kaybedeceğini belirtiyor. Nakamori, Japon hükümetinin diğer sahne sanatlarına daha fazla mali destek sağladığını ancak No sanatçılarının çok az devlet desteği gördüklerini söylüyor.  

No tiyatrosu sanatçıları bu sanatı amatör sanatçılara öğreterek ek gelir sağlıyorlardı ancak koronavirüs salgını nedeniyle bu gelir kaynağı da durmuş vaziyette. Nakamori, bazı sanatçıların gösterilerini çevrimiçi yayınlayarak salgın şartlarına uyum sağlamaya çalıştıklarını ancak No tiyatrosunun minimalist doğası nedeniyle çevrimiçi ortamda sergilenen gösterinin tiyatroda sergilenen gösteriyle aynı olmadığını anlatıyor.

No tiyatrosunun geleceğinden endişe duyan Nakamori ve arkadaşları, gelir kayıplarını karşılamak adına bir yardım kampanyası başlattı. Sanatçılar ayrıca bilet fiyatlarını yükseltip ve tiyatro ile ilgili eşyalar satarak yaşadıkları gelir kaybına çözüm bulabilmeyi umut ediyor.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.