1000 kilometreden uzun Kolombiya-Venezüela sınırında, ciddi bir ekonomik ve politik kaosun pençesinde debelenen ülkelerinden kaçan binlerce Venezüelalı göçmen Kolombiya’ya geçmeye çalışıyor. Şu ana kadar 1 milyondan fazla göçmeni ülkesine kabul eden Kolombiya yönetimi, bu insanlara kapıları kapatmanın herhangi bir yolu olmadığını belirtiyor. Yine de Venezüela’dan gelen 1.5 milyon göçmenin Kolombiya nüfusunun yüzde 3’ünü oluşturması ve bu oranın her geçen gün artıyor olması da bazı kaygıları beraberinde getiriyor.
The Atlantic’te yer alan haberde belirtildiği üzere, günümüzde Türkiye, Lübnan ve Ürdün gibi pek çok ülke Suriye iç savaşından kaynaklanan göçmen krizleriyle başa çıkmaya çalışıyor. Her ne kadar haberler bu kargaşaların Avrupa ve ABD üzerindeki etkilerine odaklansa da, bu ülkeler sorunların esas önemli kısımlarıyla ilgileniyor ve ciddi bir dış yardım gelmediği sürece Kolombiya da bu sorunla başa çıkmakta çok zorlanacak.
International Rescue Committee Başkan Vekili Trisha Bury şöyle konuşuyor: “Hiçbir ülkenin Kolombiya kadar göçmenlere kapı açtığına ve onları ülkelerine kabul ettiğine tanık olmadım. Ancak ne yazık ki krizin boyutu Kolombiya’nın çözebileceği büyüklüğü aşmak üzere.”
10 yılda tersine dönen göç
Sadece 10 yıl öncesine kadar aslında durum tam tersiydi. Kolombiya doğudaki komşusunu göz hapsine almıştı, Venezüela kıtadaki sadece en zengin ülke değil, aynı zamanda gelir dağılımı en eşit, en bol kaynaklara ve en karizmatik lidere sahip ülkeydi. Özellikle kırsal bölgelerde yaşayan fakir halktan milyonlarca Kolombiyalı Venezüela’ya gidiyordu ve o zaman da Venezüela, Chavez’in “pan-Latino” kimliği doğrultusunda bu göçmenlere son derece olumlu yaklaşıyordu.
Chavez 2013 yılında öldüğü zaman halefi Nicolas Maduro ekonomik olarak düşüşte bir ülke devralmıştı. Maduro, selefinin aksine ekonomik gerilemenin sebebi olarak Kolombiya’yı göstermiş ve sınır çevresinde yaşayan binlerce Kolombiyalıyı geri gönderirken sınır kapılarını da kapatmıştı.
Sınır yeniden açıldığında ise göç istikameti tersine döndü. Sınırın ilk açıldığı Temmuz 2016’dan sonraki üç aylık dönemde yaklaşık 65 bin kişinin, devamındaki bir yıl içinde ise yaklaşık 450 bin kişinin sınırı geçtiği tahmin ediliyor. Kasım 2018’de ise göçmen sayısı 1 milyonun üzerine çıktı. 2018 yılı boyunca her ay 150 bin kişinin Kolombiya’ya geçtiği belirtiliyor. BM’ye göre, yakında bu sayılar Suriye savaşı patlak verdikten sonra Akdeniz’i geçmeye çalışan mültecilerin sayısıyla kıyaslanabilir bir noktaya ulaşacak. Kolombiya Dışişleri Bakanının yaptığı açıklamaya göre ise, 2021 yılına gelindiğinde Kolombiya 4 milyon Venezüelalı göçmene ev sahipliği yapıyor olabilir.
Göç hareketi başladığından bu yana Kolombiyalı yetkililer yeni gelen insanlara ev sahipliği yapmak için büyük çaba harcadı. Hiçbir şekilde bu insanları durdurmaya çalışmadılar ve zaten 1000 kilometreden uzun olan sınırdaki bu kadar büyük bir hareketliliği durduramayacaklarını da biliyorlardı. Venezüela’dan gelen sığınmacılar için ülke içinde yeni alanlar inşa ettiler ve onların göçmen başvurularını kolaylaştıracak adımlar attılar. Yarım milyon Venezüelalı göçmene çalışma hakkı tanındı.
Son dalga hiç hesapta yoktu
Göçmenler için öngörülen planlar aslında 2018’in Aralık ayına kadardı. Çünkü bu dönemden itibaren sınır geçişlerinin yavaşlayacağı tahmin ediliyordu. Ancak yaşanan son kriz hiç hesapta yoktu. Yine de Kolombiya hükümeti yetkililerinden Felipe Muñoz bu sorun ile de başa çıkabileceklerini vurgularken yeni gelen sığınmacıların ülke kalkınmasına yardım edebileceklerinin altını çiziyor. Yeni misafirlerinin de iş bularak para kazanmalarına hükümet olarak yardımcı olmaya devam edeceklerini söylüyor.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Kolombiya hükümeti aynı zamanda, çocukların eğitime erişiminin kolaylaştırılması için de çalışıyor. İş bulamayan veya eğitim alamayan çocukların ileride şiddet bağlamında ciddi sorunlar ortaya çıkartabileceğini düşünen yetkililer, 2017 yılında aldığı bir kararla bütün yabancı çocukların ilkokullara kabul edilebilmesinin yolunu açtı.
Ancak Kolombiya hükümeti bu konuda da daha fazla baskı hissetmeye başladı. Sınır bölgelerindeki pek çok okul kadroya yeni öğretmen almadan 300 civarında öğrenci kabul ediyor. Aynı şekilde az sayıdaki Venezüelalı acil servislerde tedavi görebildiği için, bekleme odaları ve kuyruklar fazlasıyla artmış durumda. Pek çok göçmene ise büyük şehirlerdeki meydanlarda uyurken rastlamak mümkün.
Uzun vadeli plana ihtiyaç var
Kolombiya hükümeti öncelikli olarak, göçmen nüfusunun fazla olduğu bölgelerdeki durumu yönetmeye çalışıyor. Ancak iş bulamayan göçmen doktor ve mühendislerin piyasadaki maaşlarda ciddi dalgalanmalara neden olacağı düşünülürken yine işsizliğin suç oranını artırabileceğinden çekiniliyor.
ABD merkezli yardım organizasyonu Mercy Corps’un bölgesel direktörü Provash Budden ise Kolombiya hükümetinin çabalarını çok etkileyici ve takdire değer bulduğunu belirtirken, bu sorunla başa çıkabilmek için daha uzun vadeli planlar ortaya konulması gerektiğini ifade ediyor.
