Türkiye’de kadınlara seçme ve seçilme hakkı 5 Aralık 1934’te tanındı. Siyasal hakların kazanılmasının 87. yıldönümünde Türkiye’de 596 milletvekilinin 104’ü kadın. Geçen hafta ise yüzde 50 cinsiyet kotası ve fermuar modeli ile kadınların siyasette eşit temsilini sağlayabilmek için Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) tarafından TBMM’ye kanun teklifi sunuldu. Sunulan kanun teklifi, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) oyları ile reddedildi. Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA-DER) Genel Başkanı Nuray Karaoğlu ile Türkiye’de kadının siyasetteki yerini ve kadınların siyasette aktif rol oynamalarının önündeki engelleri konuştuk.
Cinsiyet kotalarının yazılı olmasına rağmen uygulanmadığını belirten Karaoğlu, siyasette erkek egemen zihniyetin varlığını sürdürdüğünü belirterek şunları söyledi:
“87 yıl önce kadınlar karar alma mekanizmalarında, siyasette seçme ve seçilme hakkını elde etti. Yüzde 4,5 ve 18 kadının Meclis’e girmesiyle sonuçlanan siyasi iradede gelinen sonucun son derece yetersiz olduğunu görmekteyiz. Türkiye’deki kadınlar olarak bu hakkı elde ettiğimizde Finlandiya’dan sonra ikinci sıradaydık. Bugün Finlandiya yüzde 46 kadın oranına sahipken, Türkiye’nin yüzde 17,3 oranı durumun vahametini ortaya koyuyor. Anayasanın 10. maddesinde eşit temsil yer alıyor ancak pratikte bu uygulanmıyor. Kağıtta değil yaşamda da eşit temsilin yer alması için çalışmalara devam ediyoruz. Siyasi partilerde erkek egemen zihniyetinin ağır etkileri var.”
“Kadınların siyasete eşit katılım sağlaması için kültürel engellerin kaldırılması lazım”
Kadınların siyasi hayata katılmalarının önünde birçok engel olduğunu belirten Karaoğlu, “Fermuar sistemine uyulduğu takdirde kadınlar aday gösterildikleri yerlerden seçilebilecekler. Kadınların aday olmasının önünde de birçok engel var. Örneğin finansal süreç, o süre içerisinde yapılması gereken birtakım masraflar var, bu kadınlara ciddi anlamda zorluklar çıkarıyor. Kadın, finansal özgürlüğünü sağlama konusunda erkeklerden geride geliyor. Fırsat eşitliğine katılım açısından bu eşitsizliğin kapanmasının 276,6 yıl alacağından bahsediliyor. Bizim böyle bir sabrımız yok. Kadınların siyasete eşit katılım sağlaması için kültürel engellerin de kaldırılması lazım” diye konuştu.
