Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Uber Belgeleri (6) | Uber polisi nasıl kandırdı, verilerini nasıl sakladı?

The Guardian’a sızdırılan ve Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’yla (ICIJ) paylaşılan Uber Belgeleri’ne (The Uber Files) göre Uber birçok ülkede yasaları çiğnedi, ülkelerin siyasi liderleriyle agresif bir lobicilik çalışmasına yöneldi ve sürücülerine uygulanan şiddeti lehine kullandı. Belgeler, şirketin birçok merkezine düzenlenen baskınlar sırasında verilere erişimi engellemek için internet kapatma anahtarı kullanıldığını da doğruladı.

Sızdırılan belgeler Uber’deki üst düzey yöneticilerin en az altı ülkedeki ofislerine yapılan baskınlar sırasında polisin ve düzenleyicilerin hassas verilere erişmesini önlemek için bir “internet kapatma anahtarı” kullanılmasını emrettiğini gösteriyor.

Guardian’a sızdırılan gizli şirket verilerinin bir önbelleği olan Uber Belgeleri, şirketin internet kapatma anahtarını Fransa, Hollanda, Belçika, Hindistan, Macaristan ve Romanya’da en az 12 kez nasıl yerleştirdiğini ortaya koyuyor.

Hukuk uzmanları, verilerde belgelenen eylemlerin Fransa, Hollanda, Hindistan ve Macaristan’da adaleti engellemeye yönelik olası yasa ihlalleri hakkında soru işaretleri yarattığını söyledi.

Uber’in Kanada ve Hong Kong da dahil olmak üzere bazı ülkelerde bir internet kapatma sistemi kullandığı bilinmesine rağmen sızdırılan dosyalar, kullanımının daha önce bilinenden daha kapsamlı olduğunu ortaya koyuyor ve üst düzey yöneticilerin katılımıyla nasıl yürütüldüğünü gösteriyor.

İnternet kapatma anahtarı ile verilere erişimi kapatıyorlar

Uber, internet kapatma anahtarı sistemlerini, şirketin lisanssız taksi hizmetini kapatmak, araçlara el koymak veya sürücüleri yargılamak için kullanılabilecek kanıtlar toplayan polis ve yetkililerin yoğun baskınlarının ortasında geliştirdi.

Sızdırılan e-postalar ise hem eski Uber CEO’su Travis Kalanick’in hem de Avrupa’daki eski Hukuk Direktörü Zac de Kievit’in bilgi işlem personeline bilgisayar sistemlerine erişimi kapatmaları talimatını verdiğini kanıtlıyor.

Travis Kalanick

Uber’in lisanssız araç paylaşım modelinin haksız rekabet olduğunu düşünen taksicilerin protestolarının ardından Tüketici İşleri ve Dolandırıcılığı Önleme Genel Müdürlüğü’nden (DGCCRF) yetkililer, 17 Kasım’da Paris’in 19. bölgesindeki bir Uber’in Fransız Genel Merkezi’ne baskın düzenledi. Üç gün önce Lyon’da düzenlenen bir baskının ardından zaten tetikte olan şirket hızla harekete geçti.

Baskın başladıktan sonra 15:14’te gönderilen bir e-postada De Kievit, Danimarka’daki bir Uber bilgi işlem mühendisine, “Lütfen erişimi şimdi sonlandırın” dedi.

On üç dakika sonra teknisyen, prosedürün “şimdi gerçekleştiğini” belirterek geribildirimde bulundu.

Brüksel baskınından hemen sonra MacGann, David Plouffe’a e-posta göndererek “Bilişim araçlarına erişim hemen kesildi, bu nedenle polis herhangi bir şey elde edemeyecek” dedi. Kıdemli bir teknisyen, bir mesajında Uber’in Avrupa’daki baş lobicisi Mark MacGann’e bunu Casper adlı bir idari sistem aracılığıyla yaptığını söyledi. Teknisyen, “Ele geçirilen makinelerde kilit başlatıldı” diye yazdı.

İnternet kapatma anahtarını kullanmak için bir strateji oluşturdular

6 Temmuz 2015’te Paris’te düzenlenen başka bir baskın sırasında o zamanlar Uber Fransa’nın yöneticisi olan mevcut Küresel Sürdürülebilirlik Başkanı Thibaud Simphal, telefonunu aldı ve MacGann ile De Kievit’i bilgilendirdi.

Zac De Kievit

MacGann ona şunları söyledi: 

“’Zachary De Kievit’ oyun kitabını kullanın: Birkaç dizüstü bilgisayar deneyin, erişim sağlayamadığınızda kafanız karışmış görünün, bilgi işlem ekibinin San Francisco’da olduğunu ve derin bir uykuya daldığını söyleyin.”

Simphal ise şu ifadeleri kullandı: 

“Ah evet, bu oyun kitabını şimdiye kadar o kadar çok kullandık ki en zor kısım şaşırmış gibi davranmaya devam etmek!”

Kalanick’in sözcüsü: “İnternet kapatma anahtarı adaleti engellemek için tasarlanmadı”

Uber yaptığı açıklamada, Dara Khosrowshahi’nin, internet kapatma anahtarını kullanmayı bıraktığını belirtti. MacGann ise şunları söyledi: 

“Kişisel olarak ‘internet kapatma’ faaliyetlerine katıldığım her durumda, San Francisco’daki yönetimimin açık emirlerine göre hareket ediyordum.”

Kalanick’in sözcüsü, internet kapatma anahtarının “adaleti engellemek için tasarlanmadığını veya uygulanmadığını” söyledi. Bunun “fikri mülkiyeti ve müşterilerin mahremiyetini korumak ve yargısız bir baskın durumunda yasal süreç haklarına saygı gösterilmesini sağlamak” için kullanıldığını da ekledi.

Şirketin avukatları, süreçte hiçbir veri kalıcı olarak silinmediği için yetkililerin daha sonra bunları elde edebileceğini söyledi.

Kaynak: Guardian

Derleyen: Burak Siperli

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.