Yüzüncü yaşını kutlayacak olan CHP, yerel seçimlere “değişim” tartışmalarının gölgesinde gidiyor. CHP’nin 100 yıllık arşivinde yer alan bilgilere göre CHP’de değişmeyen tek şey “değişim” tartışması. Tüzük değişti, genel başkanlar değişti fakat CHP değişmedi. CHP’nin tüzük değişiklikleri ve o dönemlerde ortaya atılan tartışmaları derlediğimiz haberimiz üç bölümden oluşuyor. Dizinin üçüncü ve son bölümü olan bu haberde 12 Eylül darbesiyle partilerin kapatılması sürecinden günümüzdeki tartışmalara ilişkin kurultaylar ve tüzükleri inceledik.
- CHP’nin 100 yıllık “değişim” tartışması – 1 | 55 kongrede 7 genel başkan, 24 tüzük değişti, CHP değişmedi
- CHP’nin 100 yıllık “değişim” tartışması – 2 | Çok partili sisteme geçişten 12 Eylül darbesine kurultaylar ve tüzükler
Siyasi partiler yeniden kuruluyor
7 Kasım 1982’de yeni anayasanın halkoyuna sunularak kabul edilmesinin ardından siyasi partilerin yeniden kurulmasının da yolu açıldı ve 20 Mayıs 1983’te İnönü’nün özel kalem müdürü ve MGK Başbakanlık Müsteşarı Necdet Calp, Halkçı Parti’nin kuruluş dilekçesini İçişleri Bakanlığı’na verdi.
6 Haziran 1983’te de Sosyal Demokrasi Partisi’nin (SODEP) kuruluş bildirgesi İçişleri Bakanlığı’na verildi. MGK, SODEP kurucusu Erdal İnönü’yü veto etti. SODEP genel başkanlığına Cezmi Kartay getirildi. Diğer kurucuların da defalarca MGK tarafından reddedilmesinin ardından SODEP 6 Kasım 1983 genel seçimlerine giremedi.
7 Aralık 1983’te Kartay görevinden ayrıldı. Yerini Erdal İnönü’ye bıraktı. Veto edilen tüm kurucu üyeler partiye döndü. SODEP, CHP’nin kadrolarını bünyesine aldı.
6 Kasım seçimlerinde HP yüzde 32 oy alırken, Turgut Özal’ın başkanlığında kurulan Anavatan Partisi (ANAP) tek başına iktidara gelecek çoğunluğu sağladı.
CHP’nin tabanına hitabeden HP ve SODEP yapılan görüşmelerin sonucunda 3 Kasım 1985’te SODEP 1. Olağanüstü Kurultayı’nın ardından birleşti.
Siyaset yasakları kalkınca Ecevit DSP’yi kurarken, Baykal SHP’de siyasete girdi ve Erdal İnönü’ye karşı genel başkanlık için yarıştı. SHP kurultaylarında üç kez İnönü’nün karşısına çıksa da hiç birini kazanamadı ancak her kurultayda Parti Meclisi’nde etkin bir temsil sayısına ulaşmayı başardı.
DYP-SHP koalisyonu
1981 genel seçimlerinin ardından hiçbir parti hükümet kuracak çoğunluğa ulaşamadı ve Demirel’in başbakan olduğu DYP-SHP hükümeti kuruldu. Bu hükümet Haziran 1992’de kapatılan siyasi partilerin yeniden açılmalarına olanak sağlayan bir yasayı Meclis’ten geçirdi.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
25. Kurultay, CHP yeniden açılıyor
Yeni yasal düzenlemenin ardından SHP ve İnönü, CHP’nin SHP’ye katılmasını istedi. Kapatılan CHP’nin yöneticileri ise DSP’yi kurup başına geçen Ecevit’e CHP’ye gelme teklifi götürdüler ama Ecevit bunu reddetti.
CHP’nin yeniden açılış kurultayı, 1992 yılında, partinin kuruluş tarihi olan 9 Eylül’de toplandı. 1979’da son yapılan kurultaya katılan 1538 delegeden 1338’i salonda yerlerini alırken, genel başkanlık için Deniz Baykal ve Erol Tuncer yarıştı.
Baykal, 679 oy alarak genel başkanlığa seçildi ve CHP’nin 4. Genel başkanı oldu. Bu dönemde Ecevit DSP’nin başında, Erdal İnönü SHP’nin başında yer alırken, aynı partinin mirasçıları üç farklı partide siyaset yapmayı sürdürdü.
CHP ilk PM toplantısını 15 Mart 1993’te yaptı ve genel sekreterliğe Ertuğrul Günay seçildi.
Özal’ın ölümü
Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın 16 Nisan 1993’de ani ölümünün ardından DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel, koalisyon ortağı SHP’nin de desteğini alarak cumhurbaşkanı seçildi. devlet bakanı Tansu Çiller Demirel’den sonra parti genel başkanlığına seçildi. Çiller aynı zamanda koalisyon hükümetinin de başbakanı oldu. Bu hükümet 5 Ekim 1995’e kadar işbaşında kaldı.
Bütünleşme kurultayı
DYP Demirel sonrası kongreye hazırlanırken, SHP Genel Başkanı İnönü ise Eylül’de yapılacak kurultayda aday olmayacağını açıkladı. Murat Karayalçın’ın 11 Eylül 1993’te yapılan SHP 4. Kurultayında genel başkan seçildi ve hemen ardından da CHP-SHP birleşme çabaları başladı. 30 Eylül 1994’te iki partinin genel başkanları Karayalçın ve Baykal “Bütünleşme ön protokolünü” imzaladı.
18 Şubat 1995’te yapılan bütünleşme kurultayında 1003 delege birleşmenin CHP’de, 635 delege SHP’de yapılması yönünde oy kullandı. CHP’nin 5. Genel başkanı Hikmet Çetin oldu. Yapılan seçimde Adnan Keskin genel sekreter oldu.
Yapılan tüzük değişikliğiyle Genel Yönetim Kurulu, genel başkan ve 44 üyeden oluştu.
26. Kurultay ve yeni tüzük
9-10 Mart 1993’de toplanan 26. Kurultay’da 87 asıl beş geçici maddeden oluşan yeni bir tüzük hazırlandı ve kabul edildi. Genel Yönetim Kurulu yerine Parti Meclisi ve PM içinden seçilen Merkez Yönetim Kurulu adıyla iki yeni merkez organ oluşturuldu.
27. Kurultay, Baykal yeniden genel başkan
27. kurultay 9 Eylül 1995’te toplandı ve iki partiyi birleştiren Baykal ve Karayalçın genel başkanlığa aday oldu. Karayalçın 309, Deniz Baykal 681 oy aldı ve Baykal genel başkanlığa seçildi. Adnan Keskin genel sekreter oldu.
1995 seçim yenilgisi
24 Aralık 1995’te genel seçimler yapıldı. Baykal’ın genel başkanı olduğu CHP yüzde 10 ülke barajını ancak geçti ve 10,7 oranında oy aldı. Ecevit’in genel başkanı olduğu DSP ise aynı seçimde yüzde 14,6 oy aldı. CHP ve SHP birleşmiş ancak oy oranında ciddi bir düşüş yaşanmıştı.
28. Kurultay
CHP’nin 28. Kurultayı 23-24 Mayıs 1998’de yapıldı. Salondaki pankartlarda “değişim”, “yenileşme”, “küresel gelişme” mesajları yer alıyordu. Baykal dönemin havasına uygun olarak pop müzik eşliğinde ve kurultay salonunda hazırlanan yüksek bir platformdan salona indi. Baykal’ın PM listesi kazandı kazanmasına ama Baykal’ın önem verdiği yedi kişi PM dışında kaldı, yerine muhalifler seçildi.
Baykal kurultay öncesinde ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz ile görüşerek genel seçimlerin 19 Nisan 1999’da yapılması konusunda mutabakata varmıştı. CHP bu kadro ile 1999 seçimlerine girdi.
Baykal’ın Yılmaz’la anlaştığı 18 Nisan 1999 seçimlerinde Evevit’in DSP’si yüzde 22.2 oyla birinci parti olurken, Baykal’ın başında olduğu CHP ise yüzde 8.7 oy alarak tarihinde ilk kez barajın altında kaldı ve parlamentoda temsil edilemedi..
Seçim yenilgisi ve 9. Olağanüstü Kurultay
Seçim yenilgisi ve partinin barajın altında kalmasının ardından Baykal 22 Nisan’da genel başkanlıktan istifa etti. İstifanın ardından olağanüstü kurultay toplanması kararlaştırıldı ve 9. Olağanüstü Kurultay, 22 Mayıs 1999’da yapıldı.
Deniz Baykal aday olmadı ve kurultaya da gelmedi. İlk turu çok adaylı geçen genel başkanlık yarışının ikinci turunda Altan Öymen 432, Hurşit Güneş 423, Ertuğrul Günay 100 oy aldı. Yeterli sayı olan 558’e ulaşılamadı. Günay yarıştan çekildi. Öymen 521, Güneş 508 oy aldı ve Altan Öymen yeni genel başkan oldu ve Parti Meclisi’nin seçileceği kurultayın da 26 Haziran 1999’da toplanması kararı alındı.
Böylelikle Öymen, MYK’sı genel sekreter ve yardımcıları olmayan bir genel başkan olmuştu.
10. Olağanüstü Kurultay
Öymen’in genel başkan seçilmesinin ardından olağanüstü kurultay 26-27 Haziran 1999’da yapıldı ve partinin genel başkan dışındaki yöneticileri seçildi.
11. Olağanüstü Kurultay
30 Eylül- 1 Ekim 2000’de yapılan bu olağanüstü kongrede ağır seçim yenilgisinin ardından genel başkanlıktan istifa eden ve bir süre gözlerden ırak duran Baykal, 17 ay sonra yeniden aday oldu ve genel başkanlığa seçildi.
29. Kurultay
28. kurultaydan sonra üç olağanüstü kurultay toplamak durumunda kalan CHP, 29. Olağan Kurultay’ını 30 Haziran-1 Temmuz 2001’de topladı. Bu kurultayda da genel başkanlığa Deniz Baykal seçildi.
Kurultayda tüzük değişiklikleri de yapıldı ve Parti Meclisi’nin 60 üyeden oluşması ve alınan oy sayısı ve sırasına göre 30 yedek üyenin belirlenmesi kararı alınmıştır. “Genel Başkanın gerek görmesi halinde ya da 15 Parti Meclisi üyesinin gerekçe ve gündem belirleyerek yazılı istemde bulunması durumunda Parti Meclisi Genel Başkan tarafından olağanüstü toplantıya çağrılır” düzenlemesi de bu kurultayda yapıldı.
2002 seçimleri sonrasında 30. Kurultay
3 Kasım 2002’de yapılan genel seçimlerde sadece iki parti, henüz 15 ay önce kurulan Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ile CHP barajı geçerken, diğer tüm partiler barajın altında kaldı. AKP tek başına iktidar olurken, CHP de ana muhalefet partisi olarak TBMM’de yerini aldı.
2002’de yapılan seçimlerden sonra yapılan 30. Kurultay 23-24 Ekim 2003’te toplandı.
Bu kurultayda da tüzük değişikliği yapıldı ve 60 olan Parti Meclisi üye sayısı 80’e çıkarıldı. Yedek üye sayısı ise 20 olarak belirlendi. Bu kurultayda, “Temel Sorunlar ve Temel Çözümler Bildirgesi” hazırlanırken, Baykal bir kez daha genel başkan seçildi.
12. Olağanüstü Kurultay
Parti içi muhalefetin talebi ile sadece tüzük değişikliği için toplanan 12. Olağanüstü Kurultay 3 Temmuz 2004’te yapıldı. Bu kurultayda seçim yapılmadı.
Tüzük değişikliği için kurultay toplanmasını isteyen delegeler 251 imzanın yeterli olmasına karşılık, 310 imza toplayarak olağanüstü tüzük kurultayı talep etti ve dilekçede Baykal’ın genel başkanlığındki parti yönetimi eleştirildi:
“Özellikle partimizi yönetenlerin antidemokratik anlayışla parti içi iktidarlarını pekiştirmek ve tek adam yönetimini sürekli kılmak amacına dönük tüzük değişikliklerini son kurultayda yaşama geçirdikleri bilinmektedir. Parti içi hukuku askıya alan, demokrasinin işletilmesinin önünü tıkayan, yönetimle aynı düşünceleri paylaşmayan partililerin seçme ve seçilme haklarını elinden alan, parti içi yarışlarda partililer için sağlanması gereken eşitlikçi yarış ortamını ortadan kaldıran bu yapılanmanın değiştirilmesi partililerin esenliği ve parti bütünlüğü için kaçınılmazdır.”
Muhaliflerin güçlerini denemek için toplanmasını istedikleri bu tüzük kurultayında, genel merkez tüzük değişikliklerine karşı çıktı.
13. Olağanüstü Kurultay
Partinin 29-30 Ocak 2005’te toplanan 13. Olağanüstü Kurultayı’nda gündemde tüzük değişikliği yoktu. Muhalif kanat Baykal’ın karşısına genel başkan adayı olarak Mustafa Sarıgül’ü çıkardı ve bu kurultayda da Baykal bir kez daha genel başkan seçidi.
31. Kurultay, tüzük değişiklik önergeleri reddedildi
19-20 Kasım 2005’te toplanan kurultayda Baykal bir kez daha genel başkanlığa seçilirken, muhaliflerin tüzük değişikliği önergeleri de kurultayda reddedildi.
32. Kurultay: “Çekişme yaşanmıyor diye birileri durak büktü”
25-26 Nisan 2008’de yapılan kurultaya tek aday olarak katılan Deniz Baykal, 1.021 oyla yeniden genel başkan seçildi.
Kurultayda sürpriz olmadı, Baykal yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Biz büyük iç tartışmaların içinden geçmiş bir partiyiz. Bu tartışmaları geride bıraktığımızı, örgütümüz tartışmaları bir kenara bırakmak, bütünleşmek kaynaşmak kararlığı içinde olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur. Büyük sürprizler beklenmeyen bir kurultay olarak toplandık. Alışılmış türden heyecanlar, çekişmeler yaşanmıyor diye birileri neredeyse bu kurultaya hafif dudak büker haldeydi. Bu kurultay Türkiye’nin çok büyük ilgisini çekmiştir.Burada benim tanık olduğum hiçbir toplantı bugün CHP kurultayının gerçekleştirdiği yoğun katılımı,coşkuyu, güçlü bir CHP tablosunu ortaya koymamıştır. Bu kurultay hepimize ders vermiştir. Particilik dersi, siyaset dersi vermiştir.”
14. Olağanüstü Kurultay
21 Aralık 2008’de yapılan kurultayda tüzük ve program yenilendi. Alınan karar gereğince tüzük değişikliğinin yürürlüğe girme tarihi yerel seçimlerden sonraya bırakıldı.
Tüzük ve program değişikliklerinin ardından konuşan Baykal şunları söyledi:
“Hepimizin kıvanç duyması gereken bir oluşumdur. Gelecek için uzunca bir süre bu programın, bu tüzüğün CHP ve Türkiye siyasi hayatına yön vermeye, hedef oluşturmaya yönelik temel bir belge olarak siyasal yaşamımız içinde yerini almış olacağını düşünüyorum.”
Parti içi muhalefetin tutumunu da eleştiren Baykal, “Bu kurultayda, ideoloji bir kez daha netleşmiştir. ‘Programın şu konudaki duruşu yanlıştır’ anlamına gelecek tespitler yapılmadı. Genel muhalefet söylemi, klasik bilinen söylemler. Bizi düşündürecek, programın içeriğini etkileyecek bir tespit, gözlem ortaya atılmamıştır” diye konuştu.
Tüzük değişikliklerinin içeriği
Tüzükte yapılan değişiklikle Merkez Yönetim Kurulu (MYK) yeniden yapılandırıldı. Buna göre, MYK’da genel başkan ve genel sekreterin yanı sıra görev alanları belirlenen 13 genel başkan yardımcısı görev yapacak.
Genel Başkan Yardımcılarının görev alanları, “Örgütlenme ve örgüt yönetimleri”, “Seçim ve hukuk işleri”, “Partinin tanıtımı, basın ve propagandası”, “Yerel yönetimler”, “Meslek kuruluşları, sendikalar ve diğer sivil toplum kuruluşları”, “Dış ilişkiler ve yurtdışı örgütlenme”, “Kadın örgütlenmesi ve kadın kolları”, “Gençlik örgütlenmesi ve gençlik kolları”, “Ekonomik ve mali politika”, “halkla ilişkiler, AR-GE”, “Bilim yönetim ve kültür platformu”, “Parti içi eğitim”, “İdari ve mali işler” olarak belirlendi.
MYK üyeleri Parti Meclisi içinden genel başkan tarafından belirlenecek.
Genel Sekreterin görevleri de yeniden düzenlendi ve yeni yapılanmada genel sekreter yardımcılıkları ve genel saymanlık kaldırılarak, bu görevler genel başkan yardımcılarına aktarıldı.
Olağanüstü kurultayda program da değişti
Kurultay’da parti programında da kapsamlı değişiklikler yapıldı ve partinin politikaları belirlendi. Programda öne çıkan unsurlar şöyle:
Emeklilik gün sayısının 7 bine indirilmesi, milletvekili dokunulmazlığının kaldırılması, Alevilerin Diyanet’te temsil edilmesi, YÖK’ün ve ÖSS’nin kaldırılması sağlanacak.
Ekonomik alanda, ulusal bankacılıkta yabancı payının sınırlandırılması, KDV oranlarında indirim, ÖTV’de muafiyetlerin getirilmesi, KOBİ Bakanlığı kurulması, spekülatif yabancı sıcak para bağımlılığına son verilmesi, çiftçinin kullandığı mazottan ÖTV alınmaması sağlanacak
“Yoksullukla Mücadelede Sonuç Alıcı Çözümler” konu başlığı altında; her aileye Aile Sigortası ile sosyal koruma sağlanması, yoksul ailede anneye Vatandaşlık Hakkı Ödemesi yapılması, emekliye refahtan pay ve sosyal güvenlik destek primi kesintisine son verilmesi, üniversite öğrencisine Yaşam Destek Kredisi ile karşılıksız burs sağlanması, işsizlik sigortasından uzun süreli yararlanılması, asgari ücret düzeyindeki gelire ‘sıfır’ vergi uygulanması gibi öneriler yer aldı.
Programın yargı kısmında, “Güçlünün değil, hukukun üstünlüğü sağlanacak. Yolsuzlukla etkin, kalıcı ve sürekli mücadele için milletvekili dokunulmazlığı kaldırılacak, dokunulmazlıklara son verilecek. Yolsuzluk dosyaları zaman aşımına uğratılmayacak, halkı dolandıranlar, devleti soyanlar adaletin pençesinden kurtulamayacak. İdari yargıya ve yüksek yargı organlarına hukukçu başkanlar seçilecek” ifadelerine yer verildi.
“İnsan Hakları Müsteşarlığı kurulması” da programda yer alırken, diğer öneriler şöyle sıralandı:
“Etnik kimlik bir şereftir. Farklı etnik kimlikler ülkemizin zenginliğidir. Farklı etnik gurupların ana dillerini öğrenme, öğretme ve yayın yapma hakları güvence altına alınacak. Aleviler Diyanet’te temsil edilecek, cemevleri camilerle eşit destek görecek. Madımak Oteli hoşgörü merkezi olacak. Adli Tıp Kurumu yeniden yapılandırılacak. Ulusal, demokratik ve özgür medya düzeni esas alınacak.”
“Kadın-erkek eşitliği için Çerçeve Yasa çıkarılacak. Milletvekillerini adaylar arasından halk seçecek. YÖK kaldırılacak. Rektör seçiminde tek belirleyici üniversite olacak. ÖSS kalkacak. Kesintisiz ilköğretim
10 yıla çıkarılacak. Kamu yönetiminde sürekli reform için Devlet Reformu Bakanlığı kurulacak. Kapatılan belediyeler yeniden açılacak.”
Baykal’ın istifası, 33. Kurultay ve Kılıçdaroğlu genel başkan
33. Olağan Kurultaya iki haftadan az süre kala 10 Mayıs 2010’da Baykal, özel yaşamına ilişkin bir video kaset görüntüsünün ortaya çıkması üzerine genel başkanlıktan istifa ettiğini duyurdu. Genel Sekreter Önder Sav ve partinin ileri gelenleri, Baykal’ı geri getireceğini açıkladı. Parti Sözcüsü Mustafa Özyürek ise Baykal’ın yerine Kemal Kılıçdaroğlu’nu işaret ettiğini söyledi. Öneriyi Sav reddetti.
Deniz Baykal’ın genel başkanlıktan istifa etmesiyle birlikte olağan kurultaya kadar Cevdet Selvi geçici genel başkan olarak görev yaptı.
22-23 Mayıs 2010’da yapılan kurultyda, CHP İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu tek aday olarak girdiği seçimde partinin 7. genel başkanı seçildi.
15. Olağanüstü Kurultay
18-19 Aralık 2010’da toplanan olağanüstü kurultayda, yeni genel başkan Kılıçdaroğlu parti içindeki yerini sağlamlaştırmak ve kendi çalışma ekibini oluşturmak için bir hamle yaptı. Seçimde çarşaf liste yerine, blok liste yöntemi kullanıldı ve Kılıçdaroğlu’nun listesi olduğu gibi seçildi.
Kılıçdaroğlu yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“CHP’nin onurlu delegeleri, sevgili yurttaşlarım, ben buradayım, ayaktayım. İktidar ve sonrasında da ayakta kalacağım. Mücadelemi yürüteceğim. Cumhuriyet Halk Partisinin sevgili delegeleri sizlerde ayakta mısınız? Sevgili Cumhuriyet Halk Partililer sizlerde ayakta mısınız? Kurultayımıza katkı veren sevgili yurttaşlarım sizlerde ayakta mısınız? O zaman bir şey söyleyeceğiz. Yeter artık diyeceğiz. Ezilmeye, sömürülmeye, korku imparatorluğuna yeter. Hazır mısınız, hazır mısınız, hazır mısınız? Hepinize en içten saygılarımı sunuyorum. Ben de hazırım.”
16. Olağanüstü Kurultay
26 Şubat 2012’de toplanan olağanüstü kurultay “Büyük Demokrasi Şöleni” temasıyla yapıldı.
Kurultayda, katılan delege sayısının yeterli olmadığı tartışmaları yaşandı. Kurultay öncesinde Kılıçdaroğlu’nun tek tek delegeleri arayarak kurultaya katılım çağrısı yaptığı basına yansıdı.
Kurultaydan önce Kılıçdaroğlu, eski Genel Başkan Deniz Baykal ile yaptığı telefon görüşmesinde “Kurultaya katılmanızdan memnun olurum” dedi. Baykal, 80 kişilik PM’nin 60 kişiye indirilmesi, yerel seçimlerle ilgili ön seçim düzenlemesi, tüzük değişikliğinin 1 Mart’ta yürürlüğe girmesi ve 15 gün içinde PM seçimli kurultay çağrısı yapılmasını istemiştir. Bu üç değişikliğin yapılması halinde eski Genel Sekreter Önder Sav ile birlikte kurultaya katılacaklarını söylemişti. Kılıçdaroğlu talebi kabul etmediği için Baykal kurultaya katılmadı.
Tüzükte 47 madde değiştirildi. 80 olan Parti Meclisi sayısı 60’a inmiştir. MYK üye sayısı 17 olarak belirlendi. PM ve MYK oluşumunu düzenleyen maddeler haricinde 1 Mart 2012’de yürürlüğe girdi. PM ve MYK ile ilgili maddeler ise 34. Olağan Kurultayın toplandığı gün yürürlüğe girdi.
Kılıçdaroğlu için “Başbakan Kemal” sloganları atıldı. Kılıçdaroğlu konuşmasında, “Bu kurultayda hiç kimsenin kurultayın huzurunu bozmaya ne hakkı ne de yetkisi yoktur. Tüzük dediler işte tüzük, seçim diyorsanız onu da yapacağız. Tek bir şeye inanıyorum başarının temel koşulu gücünü halktan almaktır” dedi.
17. Olağanüstü Kurultay
27 Şubat 2012’de 16. Olağanüstü Kurultay’dan bir gün sonra yapılmıştır. “Çifte kurultay” olarak bilinir.
Eski Genel Başkan Deniz Baykal döneminde hazırlanan tüzük değişikliği, Kılıçdaroğlu tarafından gündeme getirilmiştir. Baykal ve Önder Sav değişikliğe karşı çıktı.
Parti Meclisi üyeleri de tüzükte demokratik yönetim adına değişiklik olmadığını savunarak 400’e yakın delegeden imza toplayarak olağanüstü kurultay başvurusunda bulundu. Hem genel merkez hem imza yoluyla kurultay çağrısı yapılması üzerine iki gün üst üste kurultay toplandı.
Genel Başkan adayı önerme ile ilgili madde yeniden düzenlenerek, aday önerme oranı yüzde 20’den yüzde 10’a indirildi.
Milletvekili genel seçimlerinde merkez yoklamasıyla belirlenecek adayların tespitinde ve parti organları üyeliklerinde, kongre ve kurultay delegesi seçimlerinde yüzde 33 kadın kotası, yüzde 10 gençlik kotası uygulanmasına karar verildi.
34. Olağan Kurultay
17-18 Temmuz 2012’de yapılan kurultay, “Demokrasi ve Değişim Kurultayı” olarak adlandırıldı.
Kılıçdaroğlu’nun genel başkanlığı döneminde toplanan ikinci olağan kurultayda Kılıçdaroğlu yeniden genel başkan seçildi.
Olağanüstü kurultaylarda kabul edilen 60 kişilik PM, 17 kişilik MYK maddeleri uygulanmaya başlandı. Cinsiyet ve gençlik kotası da uygulandı.
18. Olağanüstü Kurultay Kılıçdaroğlu’nun karşısında İnce aday oldu
5-6 Eylül 2014’te yapılan olağanüstü kurultay Kılıçdaroğlu’nun çağrısı üzerine toplandı. Bu kurultayda Kılıçdaroğlu’nun karşısın Muharrem İnce aday olarak çıktı. Kılıçdaroğlu delegelerin 740’ının oyunu, İnce ise 415’inin oyunu aldı. Böylelikle Kılıçdaroğlu yeniden genel başkan seçildi.
35. Kurultay
16-17 Ocak 2016’da yapıldı ve Mustafa Balbay Kılıçdaroğlu’nun karşısına aday olarak çıkacağını açıkladı. Balbay, tüzükte öngörülen yeterli imzayı toplayamadığı için aday olamadı. Kılıçdaroğlu tek aday olarak seçime girdi. 1.225 delegeden 990’ının oyunu alarak dördüncü kez genel başkanlığa seçildi. Kurltaydan önce aday olacaklarını açıklayan Muharrem İnce ve Umut Oran ise adaylıktan çekildi.
36. Kurultay bir genel başkanlık yarışı daha
3-4 Şubat 2018’de yapılan kurultay yine genel başkan yarışına sahne oldu.
Genel başkanlık için adaylığını açıklayan Kemal Kılıçdaroğlu ve Muharrem İnce haricindeki üç isim adaylık için gereken 127 imzayı toplayamadı.
Kılıçdaroğlu 790 oy, İnce ise 447 oy aldı. Kılıçdaroğlu yeniden genel başkan seçildi.
37. Kurultay pandemi nedeniyle seyircisiz yapıldı
Covid-19 pandemisi nedeniyle ertelenerek 25-26 Temmuz 2020’de yapıldı. İlk kez “seyircisiz” kurultay yapıldı.
İkinci Yüzyıla Çağrı Beyannamesi kabul edildi.
Aytuğ Atıcı, Tolga Yarman, İlhan Cihaner genel başkanlığa aday olduklarını açıkladı ancak 68 delegenin imzası ile aday gösterilemedikleri için genel başkan seçimine katılamadılar.
Kılıçdaroğlu tek aday olarak girdiği genel başkanlık seçiminde 1.318 delegenin 1.251’inin oyunu aldı.
60 kişilik Parti Meclisi’nde en çok oyu Faik Öztrak aldı.
38. Olağan Kurultay öncesindeki tartışmalar
CHP, 38. Olağan Kurultayını “olası erken seçim ve artan salgın şartlarını” gerekçe göstererek 2023 seçimlerinin sonrasına erteledi.
2023 Genel Seçimleri, 14 Mayıs 2023’te yapıldı. TBMM’nin 28. döneminin 600 yeni üyesi belli oldu. Cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci turu da aynı gün yapıldı. Kılıçdaroğlu, 44,8, Recep Tayyip Erdoğan ise yüzde 49,52 oy aldı. Seçimin ikinci turunda ise Kılıçdaroğlu yüzde 47,82, Erdoğan ise yüzde 52,18 oy aldı.
Millet İttifakı’nın adayı olan Kılıçdaroğlu’nun seçimi kaybetmesinin ardından ittifak devam etmedi. İttifakı oluşturan partilerin üst düzey yetkilileri, Kılıçdaroğlu’nun aday olmasının yanlış olduğu ve seçimi kazanmamalarının isabetli olduğu yönünde açıklamalar yaptı.
Seçimden bir gün sonra İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, partide değişim tartışmalarını başlatan isim oldu. İmamoğlu, “Kimse endişe etmesin her şey yeniden başlıyor. Unutmayın değişmeyen tek şey değişimdir. Her sahada, her ortamda değişim. Aynı şeyleri yaparak farklı sonuç beklemeyeceğiz artık” dedi.
Seçimin ardından parti kulislerinde kurultayın 2024 yerel seçimlerinin sonrasına ertelenebileceği konuşuluyordu. Partide değişimi destekleyenlerin, İmamoğlu ile birlikte Parti Meclisi’ni olağanüstü toplantıya çağırmak için yaptığı toplantının görüntüleri 19 Temmuz 2023’de sosyal medyaya sızdı. Toplantıda Kılıçdaroğlu’nun seçim döneminde “A Takımı” olan isimlerin yer alması tartışmalara neden oldu. Partide değişim isteyen isimlerin kim olduğunun belli olmasının ardından kurultayın ertelenmesi fikri rafa kaldırıldı. Bundan sonra CHP partide bir dizi toplantı yaparak seçim yenilgisinin değerlendirmesini aldı, değişimin Kılıçdaroğlu’nun önderliğinde yapılacağı fikri Genel Merkez’i destekleyenlerde öne çıktı.
Kurultayda değişimcilerin adayı olması beklenen CHP Grup Başkanı Özgür Özel ise “İmamoğlu ile ortak bir hayalimiz var, itiraz edenleri de kapsayacak bir değişim öngörüyoruz” dedi.