Martin Luther King’in 1967 yılında Stanford’da yaptığı yaklaşık 45 dakikalık konuşmadan alınan bu kesitte Martin Luther, ayaklanmaların hiçlikten çıkmadığını, bu şiddetli eylemlerin toplumsal bir sürecin yansıması olduğunu ve bu eylemleri yaratan koşulların da en az bu eylemler kadar kınanması gerektiğini ifade etmektedir. Geçen mayıs ayında Amerika’da beyaz bir polisin siyahi bir bireyi gündüz vakti sokak ortasında hiçbir neden olmaksızın öldürmesi üzerine Amerika’nın Minneapolis kentinde başlayan eylemler kısa sürede bir çeşit ayaklanmaya ve yağmaya dönüştü. Kimileri bu durumu abartılı bir hak arayışı olarak görürken, kimileri de toplumdaki mevcut eşitsizliğin dışavurumu olarak görerek Amerika’nın bundan bir ders çıkarması gerektiğini düşünüyor. Diğer bir deyişle, siyahileri öldüren polisleri korumamalı, onları koruduğu takdirde de toplumsal düzeni sürdürmekte zorlanacağını anlamalıdır. Bu bağlamda, Martin Luther King’in bu sözlerinin anlamlı olacağını düşünerek bu kısa parçanın çevirisini yapıp kanala koymak istedim. Hemen aşağıda metin halini de bulabilirsiniz.
***
“Ayaklanmaların yoktan var olmadığını Amerika’nın anlaması gerektiğini düşünüyorum. Toplumumuzda varlığını sürdüren öyle bazı koşullar bulunmaktadır ki, bunların da ayaklanmaları kınadığımız şiddetle kınanması gerekmektedir. Son tahlilde, bir ayaklanma, duyulmayanın dilidir. Peki Amerika neyi duyamamıştır? Yoksul siyahilerin müşkül durumunun son birkaç yılda kötüye gittiğini duyamamıştır. Özgürlük ve adalet vaatlerinin yerine getirilmediğini duyamamıştır. Toplumdaki beyazların büyük bir kesminin adalet, eşitlik ve insanlıktan ziyade sükûnet ve statüko için endişe duyduğunu duyamamıştır. Böylece, gerçek anlamda, ulusumuzun ötelemekle geçen kışları ayaklanmalarla geçen yazların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Amerika adaleti ertelediği müddetçe bu şiddet ve ayaklanmaların tekrar tekrar yaşanacağı bir durumda kalacağız. Ayaklanmaları önlemenin mutlak garantörü, sosyal adalet ve ilerlemedir.”
