AKP roja Çarşemê 14’ê Tebaxê salvegera 23emîn a damezrandina xwe pîroz kir. Hilbijartina Navenda Kongreya AKP’ê wek cih, ji destpêkê ve nîşan dida ku dê ne bernameyeke pir îddîayî be. Bi sepandina akredîtasyoneke pir tund, saziyên medyayê û rojnamegerên ku “bawerî pê nayê” nehatin qebûlkirin. Mînak, tevî hemû hewldanên me, wek Medyascope destûr nehat dayîn ku em pîrozkirinê ji nêzîk ve temaşe bikin.
Rêveberên AKP’ê roja Çarşemê ragihandibûn ku dê du parlamenter û 15 serokên şaredariyan beşdarî partiya wan bibin. Lê ji ber sedemeke nediyar, hejmara serokên şaredariyan bi 13 sînordar ma. Du ji van serokên şaredariyên navçeyan, 11 jî yên şaredariyên qezayan bûn. Yanî ne serokê şaredariya bajarên mezin, ne jî yê bajarekî hebû. Piraniya wan ji Partiya Refahê ya Nû bûn. Parlamenter jî, wek ku dihat payîn, Seyithan İzsiz û Ahmet Ergasun Yücel bûn ku ji lîsteyên Partiya Baş (İYİ Parti) ji Stenbolê, ji kontenjanê Meral Akşener hatibûn hilbijartin. Di encamê de, em ne rûbirûyî partiyeke “serdest” bûn, wek ku Efkan Ala, yek ji rêveberên partiyê, îddîa kiribû.
Şoka 31’ê Adarê berdewam e
Dema min pîrozbahî li ser ekranan temaşe kir, peyva pêşîn a ku hat bîra min “hazin” bû. Ez dikarim bibêjim ku ev pîrozbahî pir bêheyecan û bêîddîa bû. Ev yek ji bo min balkêş bû, ji ber ku ez kesek im ku navê “nûjen” li tevgera Erdogan di Partiya Refahê de danîbû. Min ji pêvajoya damezrandinê ve gelek civînên salonên girtî û mîtîngên AKP’ê yên li çar aliyên welat dîtine. Lê belê, di nav van hemû bûyeran de, ez pir kêm rastî yên wisa sist û bêîddîa hatim. Ev pîrozbahiya dawî ji hemû yên berê bêtir bêheyecan xuya dikir.
Çima wiha bû? Sedemê pêşîn a ku tê bîra min ev e: AKP di hilbijartina pêşîn a piştî damezrandina xwe de bi serê xwe bû desthildar, di hemû hilbijartinên paşê de bû partiya yekem, ji referanduman encama ku dixwest bi dest xistibû, lê di hilbijartinên herêmî yên 31’ê Adarê de cara yekem bû partiya duyemîn. Bi gotineke din, ne Erdogan ne jî partiya wî hêj nekariye şoka 31’ê Adarê derbas bike. Û dema em li vê rêxistina dawîn dinêrin, xuya dike ku derbasbûna wê ne hêsan e.
Erdogan jî dibêje “guherîn”
Erdogan, ji bo ku vê şokê derbas bike, wiha anî ziman ku dixwaze partiya xwe biguherîne: “Em pêvajoya Kongreya Mezin a ku em ê di mehên pêş de dest pê bikin, ne tenê wek ‘nûkirina vîtrînê’ dibînin, lê wek zemîna sereke ya guherîna berfireh a ku gelê me ji me dixwaze dibînin.”
Bêguman, tiştê ku di vir de bala mirov dikişîne ew e ku Erdogan bi gotina “guherîn” Ekrem İmamoğlu teqlîd dike. Di destpêkê de ev tê fêmkirin. Her du jî piştî têkçûna hilbijartinê daxwaza “guherînê” anîn ziman. Lê li vir du cudahiyên girîng hene: İmamoğlu roja piştî têkçûnê got “guherîn”, Erdogan pir li bendê ma. Ya girîngtir, dema ku İmamoğlu got “guherîn”, wî pêşî – bi heqî – guherîna serokê giştî Kemal Kılıçdaroğlu xwest û bi ser ket. Piştre jî serkeftina 31’ê Adarê hat.
Gelo AKP’yek bê Erdogan mimkun e?
Erdogan, helbet, xwe wek berpirsiyarê têkçûna 31’ê Adarê nabîne. Ew bi eşkere nebe jî, partiya xwe ji vê yekê berpirsiyar digire. Di rastiyê de, ev rêbaza Erdogan e ku ew di gelek rewşan de bikar tîne. Erdogan bi vî awayî tevdigere: Hemû tiştên baş û serkeftî li xwe digire, lê hemû kêmasî û şikestinan davêje stûyê kesên din. Bi gotineke din, ew berpirsiyariya her tiştê baş digire ser xwe, lê sûcê her tiştê xerab davêje ser “yên din”. Ev helwest di gelek mijarên cûda de tê dîtin û bûye taybetmendiyeke Erdogan a naskirî.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Lê belê li holê pirsgirêkeke pir cidî heye: Gelo AK Partiyeke bê Erdogan heye? Gelo hebûna wê mimkun e? Di AK Partiyê de ku bêhtir dişibe şirketeke malbatê ji partiyeke siyasî, gelo mimkun e ku bûyereke cidî, mînak diyarkirina rêveberiyên parêzgeh, heta qezayan, bê agahiya Erdogan pêk were?
Gelo mimkun e ku di AKP’ê de kesek xwedî “giraniya taybetî” be, çiqas biçûk be jî? Bo nimûne, di koma TBMM’ê de, tê zanîn ku gelek parlamenter ji rêziknameya derbarê heywanên kolanê de an jî ji binpêkirina mafê parlamenteriya Can Atalay nerazî ne. Lê belê, gelo me dît ku yek ji wan deng derxist?
Gelo rewşa “hazin” a ku Numan Kurtulmuş roja înê ketiyê, ku tê gotin ku yek ji pêşengên beşa “nerazî” ya nav partiyê ye, her tiştî rave nake?
Erdogan çi soz dide?
Erdogan girîngiyê dide kongreya partiya xwe, lê em bêguman li bendê nabin ku ew destûrê bide pêşbaziyeke azad di kongreyên parêzgehan de. Li şûna vê yekê, ew dê hin kesan ji bo lêkolînê bişîne û dê dîsa bi xwe kesên ku dê cihên sereke yên di rêxistina AKP’ê de bigirin destnîşan bike, wan tayîn bike û di kongreyan de wan bide dengdanê. Eger sibe têkçûneke nû ya hilbijartinê çêbibe, ew dê dîsa berpirsiyariyê negire ser xwe û dê li şûna wan kesên nû bibîne.
Bi vî awayî, yanî gava ku guherîneke rastîn di rêxistinê de ne pir muhtemel e, divê mirov li gotinê binêre. Di axaftina Erdogan a roja Çarşemê de, di vê mijarê de tiştekî ku mirov karibe binxêz bike tune bû. Erdogan, ku hem dibêje “me desttêwerdanî li awayê jiyana tu kesî nekir” û hem jî LGBTÎ+’yê wek rêşaşî û rêderketinekê armanc digire, di beşa dawî ya axaftina xwe de ev hevok bala mirov dikişand: “Em ê kesên ku difikirin êrîşî bang, al, mizgeft, Quran, cemaaeta mizgeftê û nirxên me yên pîroz bikin, efû nakin.”
Ew wisa dipeyive wek ku tiştekî wiha heye. Îhtîmal e ku ew behsa êrîşa Arda Küçükyetim, êrîşkarê Eskişehirê, dike ku wezîrê wî gotibû “ji lîstikên komputerê bandor bûye” û êrîşî kesên ku li bexçeya Mizgefta Tepebaşı rûniştibûn kiribû.
Li şûna ku mirovan biheyecan bike, berdewam dike wan bitirsîne
Çi rast çi çewt, ji “vîzyon”a ku Erdogan wek “Sedsala Tirkiyeyê” bi nav dike, armancên ku mirovan biheyecan bikin derneketine. Li şûna vê yekê, xuya ye ku Erdogan dê dîsa tiştê ku herî baş dizane bike, hewl bide bi tiştên ku mirovan “bitirsîne” ku desthilatdariya xwe biparêze.
Di axaftina xwe de Erdogan got: “Em kêfxweşiya pêkanîna sozên ku me 23 sal berê dema ku me dest bi rê kir dabû gelê xwe dijîn.” Lê tenê nêrîneke bilez li daxuyaniya damezrandina AKP’ê û Tirkiyeya îro têr dike ku mirov van gotinên wî piştrast bike. Jina ciwan a ku ji ber gotinên xwe yên di hevpeyvîna kolanê de hat girtin û Ahmet Şık, Parlamenterê TİP’ê yê ku li ser kursiya TBMM’ê rastî êrîşê hat, rewşa “hazin” a ku AKP gihîştiyê nîşanî me didin.
Îro ku AKP tê gotin, piştî Erdogan navê kesekî wek Alpay Özalan tê bîra mirov, ev yek di rastiyê de nîşan dide ku ne hewce ye mirov pir biaxive.
