Birleşmiş Milletler’in (BM) hazırladığı bir rapor, ülkelerin mevcut iklim planlarını değiştirmemesi durumunda dünyanın 2,7 dereceye veren sıcaklık artışıyla karşı karşıya kalabileceğini ortaya koydu. Salı günü (26 Ekim) yayımlanan rapora göre ülkelerin mevcut taahhütleri karbon salımını 2030 yılına kadar yüzde 7,5 civarında azaltacak. Bilim insanları ise küresel ısınmayı 1,5 dereceye indirebilmek için karbon salımında yüzde 45’lik bir düşüşe ihtiyaç olduğunu söylüyor.
BM Genel Sekreteri António Guterres, bu bulguları dünya liderleri için “gürültülü bir uyandırma çağrısı” sözleriyle tanımladı. Uzmanlar ise fosil yakıt şirketlerine karşı sert önlemler alınması çağrısında bulundu.
100’den fazla ülke 1950’lerde net sıfır karbon emisyonuna ulaşma sözü vermişti ancak emisyon raporları bu çabaların yeterli olmayacağını gösteriyor. BM’nin son raporuna göre, pek çok ülkenin net sıfır taahhütleri belirsiz ve on yıl içinde emisyonlarda ciddi kesintiler olmazsa mevcut durumun yol açacağı küresel ısınma felaket boyutunda sonuçlara neden olacak.
Guterres: “Daha kaç çağrıya ihtiyacımız var”
Rapor hakkında konuşan BM Genel Sekreteri Guterres, dünyayı yönetenlere şöyle seslendi:
“Ateş yanıyor ve bu raporun içeriğinin de gösterdiği gibi ihtiyacımız olan liderlik sönük. Uzun zamandır sönük. Ülkeler, koronavirüsün mali ve kurtarma kaynaklarını, sürdürülebilir, maliyet tasarrufu sağlayan yollarla yatırmak gibi büyük bir fırsatı çarçur ediyor. Dünya liderleri BM İklim Değişikliği Konferansı’na hazırlanırken bu rapor, gürültülü bir uyandırma çağrısıdır. Daha kaç çağrıya ihtiyacımız var?”
Andersen: “İklim değişikliği artık geleceğin değil bugünün problemi”
Raporu hazırlayan BM Çevre Programı (UNEP) Yönetici Direktörü Inger Andersen, “İklim değişimi artık geleceğin problemi değil. Bugünün problemi. Küresel ısınmayı 1,5 derece ile sınırlamak için sera gazı emisyonlarını yarıya indirmeye son sekiz yılımız kaldı. Planları yapmak, politikaları uygulamak, politikaları yürütmek ve nihayetinde kesintileri yapmak için sekiz yıl. Saat yüksek sesle ilerliyor” dedi.
Raporda, geçen yıl koronavirüs karantinaları nedeniyle emisyonların yaklaşık yüzde 5,4 düştüğü ancak ekonomik toparlanmaya verilen harcamaların yalnızca beşte birinin karbon emisyonunu azaltacak politikalara yönelik olduğu tespit edildi. BM, dünyanın dört bir yanındaki hükümetlerin, vaatlerine rağmen dünyayı “daha iyi inşa etme” konusundaki başarısızlığını, hükümetlerin iklim kriziyle mücadele etmek için gerekli ekonomik değişimi planlama iradesine dair şüphe uyandırdığını belirtti.
Hükümetlerin vaatleri yetersiz ancak bu vaatlerini bile yerine getirmiyorlar
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
İskoçya’nın Glasgow kentinde kasım ayında düzenlenecek 2021 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP26) öncesinde, ülkelerin 2015 Paris İklim Anlaşması’nın bir gerekliliği olarak önümüzdeki on yıl için emisyon kesintilerine ilişkin ulusal planlarını sunmaları gerekiyordu. Ancak UNEP, ülkelerin yalnızca yarısının yeni plan sunduğunu, Çin ve Hindistan da dahil olmak üzere büyük emisyon yayan ülkelerin hâlâ planları yayımlama sürecinde olduğunu açıkladı. Rusya, Brezilya, Avustralya ve Meksika gibi ülkeler ise 2015 Paris taahhütlerinde iyileşme sağlamayan zayıf planlar sunmuştu.
Cambridge Çevre, Enerji ve Doğal Kaynak Yönetimi Merkezi’nden Joanna Depledge, UNEP raporunu yorumlarken “Raporun çizdiği tablo korkunç. Planların yarısından azı 2015 veya 2016’da sunulan ilk planlardan daha iddialı. Ülkelerin taahhütleriyle sıcaklık artışını sınırlamak için gereken kesintiler arasında heves boşluğu var. Uygulamadaki boşluk ise çok daha sıkıntılı. Birçok büyük emisyon yayıcı ülke mevcut taahhütlerini bile yerine getirme yolunda değil” diye konuştu.
Vaatler yerine getirilse bile yetersiz
UNEP Yönetici Direktörü Inger Andersen, hükümetlerden gelen net sıfır vaatlerinin genellikle belirsiz ve bulanık olduğunu belirtti. Andersen, vaatlerin tam olarak uygulanması durumunda dünyanın, UNEP’in öngördüğü 2,7 derecelik ısınmadan 0,5 dereceyi azaltabileceğini söyledi.
Londra Imperial College Grantham Enstitüsü Araştırma Direktörü Joeri Regolj, mevcut taahhütlerin uygulanması durumunda gelecek yüzyıl için tahmin edilen sıcaklık tahminlerinde yarım derecelik bir düşüşün yaşanacağını söyledi. Ancak bunun bırakın küresel ısınmayı durdurmayı, sıcaklık artışını 2 derecenin altında bile tutmayı başarmayacağını belirtti.
Karbon dışında metan gazı emisyonunun da azaltılması gerekiyor
UNEP’in emisyon açığı raporu, ayrıca hayvancılık, doğalgaz çıkarma ve atıklardan kaynaklanan güçlü bir sera gazı “metan”ın altını çiziyor. ABD, AB ve diğer 20’den fazla ülke, bu on yılda metanı küresel bazda yüzde 30 oranında azaltma taahhüdünü imzaladı. UNEP, sıcaklık artışlarına karbondan sonra ikinci en büyük katkının metan gazı olduğunu ve yıllık metan emisyonlarının yaklaşık yüzde 20’sinin çok az maliyetle veya tamamen ücretsiz bir şekilde kesilebileceğini belirtti.
Kaynak: The Guardian
Derleyen: Ayhan Eren
