Editör: Berna Büyükbayrak
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinin üzerinden bir yıl geçti. Unutulmayacak birçok önemli olay ve gelişmelere şahit olan 2023 yılı, Türkiye için de hafızalarda kalacak bir sene oldu. Takvimler 6 Şubat Pazartesi’yi gösterdiğinde Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesinde saat 04.17’de 7,7 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Yaklaşık 9 saat sonra saat 13.24’te Elbistan merkezli 7,6 büyüklüğünde bir deprem daha meydana geldi. Deprem, Kahramanmaraş, Gaziantep, Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Şanlıurfa, Diyarbakır, Malatya, Kilis, Adana ve Diyarbakır başta olmak üzere 11 ilde hissedildi.
Deprem bölgesinde yaşananlar yıllar sonra “2023” denildiğinde hafızalara düşecek ilk anları oluşturdu. Depremin ilk gününden beri bölgede olan Medyascope, 11 ilde neler yaşandığını derledi.
Ciddi kayıpların ve yıkımların yaşandığı illerde aylarca soğuk hava koşullarında kurtarma çalışmaları devam etti. Yüz binlerce insan evsiz kaldı, çadırlarda kalmaya başladı. Binlerce insanın hayatını kaybettiği depremde hala bulunamayan yüzlerce kayıp var. Bir senenin dolduğu 6 Şubat’ta bulunamayan kayıpların resmi olarak “ölü” kabul edilmesi bekleniyor.
Depremin birinci yılında depremin ağır yaralar açtığı illerde hâlâ barınma, ısınma problemleri devam ediyor. Konteynerde kalanlar hem içme suyuna hem de şebeke suyuna yeterli miktarda ulaşamıyor. Deprem bölgesinde aylardır devam eden sorunlar yaşamı daha da zorlaştırıyor.
Medyascope, 6 Şubat depremlerinin birinci yıldönümü için üç belgesel hazırladı. Ayşegül Karagöz, Servet Dilber ve Murat Türsan’ın hazırladığı belgeselleri YouTube kanalımızdan izleyebilirsiniz.
İzleyin: BİR SES DUYDUM: Kahraman madencilerin hikayesi | Medyascope belgesel
İçişleri Bakanlığı Ali Yerlikaya: Depremlerde 53 bin 537 kişi hayatını kaybetti
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
İçişleri Bakanlığı Ali Yerlikaya’nın 2 Şubat 2024’teki açıklamalarına göre 6 Şubat depremlerinden 11 il, 124 ilçe ve 6 bin 929 köy ve mahallede 14 milyon kişinin etkilendi. Yerlikaya, depremlerde 53 bin 537 kişinin yaşamını yitirdiğini 107 bin 213 kişinin de yaralandığı bilgisini aktardı. Deprem, Suriye’de de büyük bir yıkıma sebebiyet verdi, bölgede en az 5 bin 800 kişinin yaşamını yitirdiği biliniyor.
Yerlikaya, depremlerde 38 bin 901 binanın yıkıldığını, 3 milyon 549 bin depremzedenin tahliyesini sağlandığını açıkladı. Deprem bölgelerinde 414 konteyner kentte 215 bin 224 konteynerde 691 bin afetzede kaldığı da Yerlikaya’nın verdiği bilgiler arasında yer aldı.
İçişleri Bakanlığı’na göre deprem bölgesinde 2 milyon 302 bin binada ve 6 milyon 227 bin bağımsız bölümde hasar tespiti yapıldı. 60 bin 421 acil yıkılacak ve yıkık binanın enkazları 68 günde tamamen kaldırıldı. Ağır hasarlı 200 bin 401 binadan 166 bin 602’sinin enkazı kaldırıldı. Bugüne kadar enkaz kaldırma işleminin yüzde 91’i gerçekleştirildi.
Hak sahipliği çalışmaları kapsamında, 389 bini konut, 40 bin 658’i işyeri, ve 11 bin 531’i ahır olmak üzere toplam 441 bin 567 hak sahipliği belirlendi. Hak sahipliği çalışmaları 211 günde tamamlandı, 146 Hak Sahipliği Ofisinde yaklaşık 2 bin 500 personel görev aldı.
Deprem bölgesinde şehir merkezleri ve köylerde 307 bin konutun yapımına başlandı. Bu kapsamda yerinde dönüşüm projelerinde konutlar için 750 bin lirası hibe, 750 bin lirası kredi, ahırlı köy evleri için 750 bin lirası hibe, 1 milyon lirası kredi ve işyerleri için 400 bin lirası hibe, 400 bin lirası kredi iki yıl ödemesiz ve faizsiz 10 yıl vadeyle kullanıma sunuldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: “319 bin konutu bir yıl içinde teslim edeceğiz”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 31 Mart 2023’te yaptığı konuşmada, “319 bini bir yıl içinde olmak üzere toplam 650 bin yeni konut yaparak depremzede vatandaşlarımıza teslim edeceğiz” dedi.
Erdoğan ise 3 Şubat Cumartesi günü Hatay’da yaptığı konuşmada, “Bölge genelinde halen yapımı süren 40 bin konutu inşaatı tamamlandıkça peyderpey hak sahiplerine teslim edeceğiz” dedi ve ekledi:
“İnşallah 2 ay içinde deprem bölgesi genelinde 75 bin konutun teslimini bitireceğiz. Temel atmasının üzerinden 1 yıl geçmeden inşaatları bitirme sözümüzü önemli ölçüde yerine getirerek, yıl sonuna kadar 200 bin evi teslim etmiş olacağız.”
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, Eylül 2023’te TOKİ’nin 6 Şubat depremlerine kadar yılda 60-70 bin civarında konut yaptığını, son 20 yılda 1 milyon 250 bin konut inşa eden kurumun kısa sürede 850 bin konut yapmasının “kolay bir iş olmayacağını” söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Merkezi yönetim ile yerel yönetim el ele vermezse o şehre bir şey gelmez, Hatay’a geldi mi?”
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 6 Şubat depremlerinin birinci yıldönümü nedeniyle 3 Şubat Cumartesi günü Hatay’a gitti.
İsim vermeden Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) yönettiği Hatay Büyükşehir Belediyesi’ni ve parti yönetimini eleştiren Erdoğan, “Yerel yönetim ile merkezi yönetim ele ele vermezse herhangi bir şey gelmez” diyerek Hataylılara gözdağı verdi:
“Hatay Büyükşehir Belediyesi’nde Cumhur İttifakı adayı olarak Mehmet Öntürk kardeşimizi kamuoyumuzla paylaştık. Mehmet kardeşimizin Hataylıların teveccühüne mahzar olduğunu görmekten memnuniyet duyuyorum. Hatay, kamu yatırımlarını noksansız alsa da yereldeki vizyon eksikliği nedeniyle potansiyelini açığa çıkmakta zorlanan şehrimiz. Merkezi yönetimle yerel yönetim el ele vermezse, dayanışma halinde olmazsa o şehre herhangi bir şey gelmez. Hatay’a geldi mi? Şu anda Hatay garip kaldı, mahzun kaldı. Şu anda Hatay’daki mevcut yerel yönetim, maalesef şu deprem olayından sonra ‘bad-el harab-ül Basra’ oldu. Nerede belediye başkanı? Yok.“
Erdoğan buradaki açıklamasında tüm ihtiyaçların karşılandığını söyledi. Kalıcı konutların bir yıl içinde tamamlanacağını söyleyen Erdoğan, “70 bin köy evi yapacağız. Osmaniye’de 1.361, Adana’da 701, Adıyaman’da 8 bin 21, Diyarbakır’da 2 bin 927, Elazığ’da 386, Hatay’da 14 bin 141 köy evi yapılacak. Kahramanmaraş’ta 12 bin 135, Kilis’te 1002, Malatya’da 17 bin 990, Şanlıurfa’da 2 bin 54, Gaziantep’te 9 bin 130 köy evi inşa edilecek” dedi.
Siyasi parti liderleri depremin yıl dönümünde neredeydi?
Kahramanmaraş merkezli büyük depremin acıları hâlâ taze. Yaraları ise tam anlamıyla sarılamadı. Deprem bölgesinde yaşam konteyner ve çadır kentlerde sürdürülmeye çalışılırken depremin birinci yıldönümünde siyasi partiler, genel başkanlar ve milletvekilleri deprem bölgesindeydi. Türkiye’nin ağır yara aldığı depremlerin birinci yıldönümünde, saat 04.17’den ülkenin her bölgesinde anma düzenlendi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 6 Şubat’ı andı
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerin birinci yıldönümü nedeniyle mesaj yayımladı. Türkiye’nin tek yürek olduğunu söyleyen Erdoğan, “Devletimiz tüm imkânlarıyla anında harekete geçerken Türkiye tek yürek, tek bilek olmuş, milletimiz depremzede kardeşlerinin yanına koşmuş, asrın felaketi karşısında asrın birlikteliği ortaya konulmuştur” dedi.
Hatay’da sessiz yürüyüş yapıldı
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinin en çok yıkıma neden olduğu şehirlerin başında gelen Hatay’da yakınlarını kaybedenler, depremin yıldönümü nedeniyle “sessiz yürüyüş” gerçekleştirildi.
Hatay’da yakınlarını kaybedenler, İskenderun’da E-5 Karayolu üzerinde bir araya gelerek meşalelerle Mustafa Kemal Mahallesi Sağlık Ocağı’na kadar yürüdü. Yürüyüşte “Depremi unutma unutturma”, “Deprem değil ihmal öldürdü”, “Gün gelecek devran dönecek sorumlular halka hesap verecek” sloganları atıldı.
Sessiz yürüyüşte Lütfü Savaş ve Özgür Özel protesto edildi
CHP Genel Başkanı Özgür Özel ve İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, depremin yıldönümünde Hatay’a gitti. Özel ve İmamoğlu anma töreninin yapıldığı meydana vatandaşlarla birlikte yürüyerek ulaştı. CHP’nin yeniden aday gösterdiği Hatay Büyükşehir Belediyesi Başkanı Lütfü Savaş alana geldiğinde “istifa” sloganlarıyla yuhalandı.
Savaş’ı yeniden aday gösteren CHP Genel Başkanı Özgür Özel ve Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’yı Hataylılar protesto etti. Sessiz yürüyüşe katılan Hatay Teknik Direktörü Volkan Demirel ise alanda alkışlarla karşılandı. Fahrettin Koca, Hatay’da kendisine yapılan protestolar için “anlayışla karşılanır ama vakti değil” dedi.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve HBB Başkanı Lütfü Savaş Kırıkhan’da temel atma törenine katıldı
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve HBB Başkanı Lütfü Savaş depremde hasar gören Kırıkhan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nin yeniden inşasıyla yapılacak olan İBB Emekçileri Lisesi’ nin temelini attı.
Özel, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından yaşanan sorunlara ve hükümetin “650 bin konut” vaadine değindi. Özel, hükümetin ilk olarak 650 bin konut sözü verdiğini, ardından bu sayının 319 bin olacağını açıkladığını belirtti. Fakat bir yıl sonunda sadece 18 bin 19 konutun teslim edildiğini, bu durumun toplam ihtiyacın yalnızca yüzde 2,7’sini karşıladığını ifade etti. Ayrıca, depremzedelerin barınma, ısınma, geçim, sağlık ve kayıp çocuklar gibi birçok sorunla karşı karşıya kaldığını aktardı.
İmamoğlu, Hatay’daki depremzedelere yönelik yardım çalışmalarının kapsamlı bir şekilde devam ettiğini belirtti. İmamoğlu, arama-kurtarma, barınma, beslenme, eğitim, sağlık, şehircilik, altyapı, istihdam ve iletişim alanlarında Hatay Büyükşehir Belediyesi ve diğer devlet kurumlarıyla işbirliği içinde olduklarını vurguladı.
İBB’nin, Kahramanmaraş depremlerinin ardından Hatay ile özel olarak eşleştirildiğini ve 16 milyon İstanbullunun desteğiyle bölgeye yardım sağlamak için yoğun çaba gösterdiklerini ifade etti. İmamoğlu, siyasi farklılıkların bir kenara bırakılması gerektiğinin altını çizerek, bu tür durumlarda birlik ve beraberlik içinde hareket etmenin önemine dikkat çekti.
Lütfü Savaş: “Bize en çok İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanımız sahip çıktı”
HBB Başkanı Lütfü Savaş, Antakya’daki sessiz yürüyüşte protesto edilmesinin ardından Kırıkhan’daki temel atma törenine katıldı.
Savaş, “Bütün belediye başkanlarımıza teşekkür ediyorum gerek bizim arkadaşlarımız olsun gerek diğer partilerden gelen belediye başkanlarımız.. Ancak gerçekten İstanbul’un hakkını ödemek çok zor. İlk üç gün yalnızdık. Hatay’a en çok sahip çıkan İBB oldu. Başkanımız Ekrem İmamoğlu ekipleriyle birlikte bizim kadar çalıştı. O günden bugüne kadar İBB Başkanımız buradaki ekipleriyle birlikte bizim kadar zaman zaman bizden daha fazla çalıştılar çünkü onlar bize yardım etmeye gelmişti biz depremzedeydik” dedi.
Özgür Özel, Gaziantep’te: “Verilen sözler tutulmadı”
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Gaziantep’in Nurdağı İlçesinde konteyner kenti ziyaret etti. CHP lideri Özel, daha sonra esnaf ziyaretinde bulunarak esnafın sorunlarını ve taleplerini dinledi.
İktidarın sözünü tutmadığını vurgulayarak, “Bir yıl oldu. Maalesef sorunlar çözülemedi. Bir yıl sonra herkes evine girecekti. Bugün 100 kişiden buçuk üç bile değil, evlerine kavuştu. 97 kişi ya çadırda, ya konteynerde yaşamak durumunda kalıyor. Bunun bir an önce giderilmesini ümit ediyoruz. Ama bu yıl sonuna geldiğimizde de rakam yüzde 10’a varacak. On kişiden dokuzu yine açıkta barınma sorunu yaşıyor olacak. Böyle geçici konteynerde, çadırda ömür sürmez” dedi.
Özel, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yönelik, “Dünya siyaset tarihinin en fena sürecini yaşadık. Yürütmenin başındaki ülkenin Cumhurbaşkanı, Hataylıların gözünün içine baka baka ‘İktidardan değilseniz, hizmet gelmez. Geldi mi? Gelmedi. Oyu bize verin ki gelsin’ dedi. Ama burada büyükşehir de AK Parti’de, belediye de orada. Ama Hatay’daki rakamla buradaki rakam arasında değişen yok. Burada da konutlar bitmedi. Burada da oran 100 kişiden 2,5 değilse 3,5. Verilen söz burada da tutulmadı” diye konuştu.
Özel daha sonra depremin merkez üssü Kahramanmaraş-Pazarcık’a gitti. Özel, bu denli ihmal olmasa bu kadar çok yıkımın olmayacağını dile getirdi, “Ben depremin ikinci gününde Nurhak’taydım, Nurhak’a ilk giden bendim. Öğlen depreminde Nurhak’ta kadınlar içeride kara kazanlar kaynasın diye, içeriden erzak alırken üstlerine yıkılan evlerden Nurhaklı kadınların sesleri geliyordu, enkaz altında. Dağ yollarından ulaşıp oraya gittik. Belediye başkanı ‘Kaybettiğim abimi bulsam, bu kadar sevinirdim’ dedi. Başkanımızla sarıldık. Sonra oradan bir video çektik ve çağrı yaptık. Nurhak’a yardımların gelmesi için, yolun açılmasının çağrısını yaptık. O kadar erken buradaydık. Ama maalesef devlet yoktu, uzun süre yoktu, üç gün yoktu” dedi.
Depremde ordudan yardım alınmadığını söyleyen Özel, “Dediler ‘Orduyu kullanalım.’ ‘Orduyu kışladan çıkarması kolay, sokması zor’ dediler. Darbe yapar diye korktular. Depremde ordu darbe yapar mı? Mehmetçik acıda, yasta öyle bir şey yapar mı? Bir korkudur, kendi kendilerine 15 Temmuz’un yaşanmasına sebebiyet veren ihmaller, yarattığı paranoya, korku… Orduyu üç gün içeride tuttu. O en kritik 12, 24, 48, 72 saat maalesef enkazların altından sesler, inlemeler, yardım çağrıları gele gele çok evladımızı, çok ailemizi, çok eşimizi, çok dostumuzu maalesef kaybettik” diye konuştu.
İmamoğlu, Kırıkhan’dan sonra Samandağ’a gitti
İBB Başkanı İmamoğlu, Kırıkhan’daki temel atma töreninden sonra Samandağ’daki Hz. Hızır Türbesi ziyaret etti. İmamoğlu, Samandağ Belediye Başkanı Refik Eryılmaz’la beraber türbe için bir proje geliştirdiklerini aktardı: “Projeye başlamanın hem türbenin hem buradaki meydanın hem de gördüğünüz sahile doğru bu alanın, bu güzel coğrafyada moralinizi düzelten, sizi mutlu eden, buraya geldiğinizde en azından yüreğinize su serpilen, huzurlu, güzel bir meydan ve çok güzel bir parkla, Hızır Türbesi’ne yakışan bir alanla size hediye edeceğiz hızlıca. Allah’ın izniyle, üç ayda bitecek. Ve bahara, çok güzel bir giriş yapacaksınız bu sahilde.“
İmamoğlu: “‘Adalet’ diye feryat eden Tayfun Kahraman arkadaşım için, Can Atalay için çalışacağız”
İmamoğlu, milletvekilliği düşürülen Can Atalay ve Gezi Parkı davasından tutuklu bulunan şehir planlayıcısı Tayfun Kahraman hakkında konuştu: “Biz, ‘Adalet’ diye feryat eden Tayfun Kahraman arkadaşım için, Can Atalay için, adalet isteyen herkes için çalışacağız. Sonuna kadar hak, hukuk mücadelesinin bir neferi olarak söylüyorum. Biz, bu seçimde milletin kazanacağı bir seçim sonucunu almak zorundayız.”
Erdoğan, Kahramanmaraş’ta konut teslim töreninde konuştu
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta deprem konutlarının teslim törenine katıldı. Erdoğan, Kahramanmaraş’ta 9 bin 289 konutun kurasını çekip, anahtarlarını teslim etti. Erdoğan ayrıca, “Kahramanmaraş’ta hak sahibi yaklaşık 78 bin vatandaşımızın tamamına anahtarlarını teslim edene kadar gece gündüz durmayacağız” vaadinde de bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, deprem bölgesi için yıl sonuna kadar 200 bin konutu ve köy evini hak sahiplerine teslim edeceklerini, bu sayıyı da 390 bine tamamlayacaklarını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ayrıca muhalefeti eleştirerek “Muhalefet ‘bir yıl geçti, ortada bir şey yok’ diyor. Kahramanmaraş burada, zahmet olmazsa bir turistik seyahat de buraya yapın. Hükümet olarak hangi partiden olduğuna bakmaksızın tüm belediyelere bütçeden almaları gereken payı eksiksiz gönderdik, gönderiyoruz” dedi.
Erdoğan 6 Şubat haftasında Kahramanmaraş’tan sonra Şanlıurfa, Adıyaman ve Elazığ’ı ziyaret edeceği kaydedildi. Cumhurbaşkanı’nın depremden etkilenen diğer illeri de yine önümüzdeki günlerde ziyaret etmesi bekleniyor.
Davutoğlu’nda hükümete: “Japonya gibi başka bir ülkede sadece mal kaybı ile atlatılabiliyorsa sorulması gereken soru açıktır. Biz nerede hata yaptık?”
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu da Genel Merkezde 6 Şubat depremlerinin yıldönümüne ilişkin yaptığı açıklamada iktidarı eleştirdi:
“Böyle bir düzende onlar ‘asrın yıkımı, asrın depremi, asrın seli, asrın felaketi’ diyerek sorumluluğu kadere bağlarlar ama asıl sorumluluk ‘asrın vurdumduymazlıkları, asrın sorumsuzlukları, asrın mazeretleri’ndedir.
Siz unutmuşsunuzdur, biz size hatırlatalım. Siz değil miydiniz 31 Mart’ta bu halka, ‘319 bini bir yıl içinde olmak üzere toplam 650 bin yeni konut yaparak depremzede vatandaşlarımıza teslim edeceğiz’ diyen. Peki Hatay’da ne dediniz? Devam eden 40 bin konuttan bahsettiniz! Bırakın 650 bini, daha 40 bin konutun inşasının devam ettiğini ve ileride bir tarihte bitirileceğini de ikrar etmiş oldunuz.
Aynı şiddette bir deprem ülkemizde on binlerce cana mal oluyor, Japonya gibi başka bir ülkede sadece mal kaybı ile atlatılabiliyorsa sorulması gereken soru açıktır. Biz nerede hata yaptık? Bu soruyu sormadan hamasetle veya kader inancıyla halkı teskin etmeye çalışmak hem önce tedbiri sonra tevekkülü tavsiye eden inancımıza hem de devlet sorumluluğuna aykırı bir tutumdur.”
DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları Hatay Defne’de DEM Parti Grup Toplantısı’nda konuştu.
Hatimoğulları, Hatay’daki rezerv alanı ilan edilen yerler hakkında, “Bir senelik süre içerisinde bir yasa çıkardılar rezerv alan ilan etme yasası, bu yasa çok tehlikeli bir yasa. Bu yasanın ilk uygulandığı yer Hatay oldu ve Hatay’da Antakya, Defne ve Samandağ kapsayan 207 hektarlık alan rezerv alan ilan edildi. Bu rezerv alan ilan edilen bölgede artık iktidar istediği gibi at koşturacak. 207 bin hektarlık alan yaklaşık 50-60 bin yaşayan insana tekabül ediyor, bu kadar insanı evsizleştiren bir yasa” dedi.
Cumhur ittifakı ortağı MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin ise hafta sonunda Manisa mitinginde olacağı kaydedilirken 6 Şubat’a yönelik deprem bölgesi ziyaretinin planlanmadığı bildirildi.
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener deprem bölgesi programını kardeşinin cenazesi sebebiyle iptal etti.
TİP Genel Başkanı Erkan Baş’tan 6 Şubat mesajı
Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Erkan Baş da 6 Şubat’ın yıldönümü için bir mesaj yayımladı, “Türkiye gibi deprem gerçeğinin yanıbaşımızda durduğu bir ülkede devletin ve iktidarın birinci sorumluluğu kentleri depreme hazırlamaktır. On binlerce insanımızı yitirmemizin sebebi depreme karşı hazırlanmamak, konuyu ciddiyetle ele almamak, depreme ilişkin çalışmaları seçim çalışmalarının ucuz malzemeleri haline getirmek olmuştur. AKP/MHP iktidarı tam olarak bunu yapmıştır! Dikkatinizi çekmek istiyorum: Depremde çadır satan Kızılay Başkanı ile ‘Bize oy vermezseniz size hizmet gelmez’ diyen cumhurbaşkanı aynı zihniyetin ürünüdür” dedi.
İki seçenek olduğunu belirten Baş şöyle devam etti:
“Ya bu zihniyet değişecek, ya bu zihniyeti değiştireceğiz. Yaşamın önüne rantı koyanlar, böyle gelmiş böyle giderler. Ama biz başka bir zihniyeti; rantı değil yaşamı, parayı değil insanı önceleyen bir zihniyeti egemen kılabiliriz. Acıyı paylaşıp, acıya sebep olanlarla hesaplaşabiliriz. Depremin ardından sergilediğimiz büyük dayanışmayı, yeniden kuruluşa dönüştürebiliriz. Biz bunun için çalışacağız.”
Depremin ilk gününden bugüne neler yaşandı?
Yardım alarmı ilan edildi
Dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, depremin olduğu gün dördüncü seviye uluslararası yardım çağrısında bulundu.
AFAD’dan yapılan açıklamada ise “Dışişleri Bakanlığı ile yapılan görüşmelerde ERCC üzerinden kentsel arama ve kurtarma alanında uluslararası yardım çağrısında bulunulmuştur” denildi
Dördüncü seviye alarm durumu, acil durumlar ve büyük tehlikelere karşı kullanılan en yüksek alarm seviyesi. Bu seviye, halkın acil bir şekilde evlerinden ayrılması gerektiğini belirtirken komşu ülkelerden gelecek her türlü ilk yardımın kabulü anlamına geliyor. Uluslararası yardım, uluslararası kuruluşlar, örgütler ve ülkeler tarafından sağlanıyor.
- Medyascope deprem bölgesinde | Hıdır Göktaş ve Enes Berk Demirkol Kahramanmaraş’tan bildiriyor: Enkazla konuşanların sessiz gecesi
- Deprem bölgesinden izlenimler | Gaziantep’ten bir yurttaş: “Köylerde elektrik bağlantısı yok, henüz yardım da ulaştırılmadı”
- MEDYASCOPE KAHRAMANMARAŞ’TA | Bir baba enkazdan çıkan oğlunun durumunu anlattı
Volkan Demirel’in yardım çağrısı
Hatayspor Teknik Direktörü Volkan Demirel, sosyal medya hesabından hafızalardan silinmeyecek bir canlı yayın ile yardım çağrısında bulundu. Demirel, Antakya’da durumun çok kötü olduğunu ve acil yardım gerektiğini gözyaşları içinde anlattı.
- Hatay’da yakınları enkaz altında kalan yurttaş: “Kepçeleri bile gönüllüler getirdi, AFAD’ın araçlarına ihtiyaç var”
- Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş: “Enkazdan kurtarılmayı bekleyenler var, yetişemiyoruz”
Yedi gün milli yas ilan edildi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, depremin olduğu gün yedi gün millî yas ilan edildiğini açıkladı.
Sosyal medya hesabından paylaşımda bulunan Erdoğan, “6 Şubat 2023 tarihinde ülkemizde meydana gelen depremler sebebiyle yedi gün süreyle millî yas ilan edilmiştir. Bütün yurtta ve dış temsilciliklerimizde 12 Şubat 2023 Pazar günü güneşin batışına kadar bayrağımız yarıya çekilecektir” dedi.
Tüm spor organizasyonları süresiz durduruldu
Dönemin Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Kasapoğlu, yapılacak tüm ulusal spor organizasyonlarının ikinci bir açıklamaya kadar durdurulduğu açıkladı.
Ülkemizde yapılacak tüm ulusal spor organizasyonları ikinci bir açıklamaya kadar durdurulmuştur.
— Dr. Mehmet Kasapoğlu (@kasapoglu) February 6, 2023
İlgili tüm birimlerimiz AFAD koordinasyonunda teyakkuz halindedir. Aziz milletimize bir kez daha geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum.
45 ülke deprem bölgesine destek
- 7,7’lik depremin ardından uluslararası yardım çağrısı yanıt buldu: Hangi ülkeler Türkiye’ye nasıl yardım edecek?
- Türkiye 7,7’lik depremin ardından uluslararası yardım talebinde bulundu: Dünyadan taziye mesajları
Depremin ardından Türkiye uluslararası yardım talebinde bulunmasıyla NATO ve Avrupa Birliği’nin (AB) yanı sıra 45 ülke “yardıma hazır” olduklarını açıkladı. Ülkelerin arasında Azerbaycan, İsrail, Amerika Birleşik Devletleri, Çin, İran, Mısır, Rusya, Pakistan, Japonya, Polonya, KKTC, Belçika, İtalya, İsveç, Romanya, Hollanda, Fransa ve İngiltere yer aldı.
Fahrettin Koca, Hatay’daki hastanelerde ciddi hasar olduğunu açıkladı
Dönemin Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ile Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci Hatay’daki Acil Durum Koordinasyon Merkezi’nde yaptıkları açıklamada depremin ardından son durumu anlattı.
Son duruma ilişkin bilgi veren Koca, “Hatay Eğitim Araştırma Hastanemizde ciddi hasar var. İskenderun Hastanemizin A bloku çöktü. Yaralıları ambulanslarla İskenderun’dan Mersin Şehir Hastanemize naklediyoruz. Bölge hastanelerimizde kapasite oluşturduk. Tüm sağlık çalışanlarımız görev başında” dedi.
Türk takımlarının yurtdışındaki basketbol maçları ertelendi
Depremin yarattığı etkiyle birlikte, Avrupa basketbolunun karar mercileri EuroLeague Basketball ve FIBA, Türk takımlarının 6 Şubat haftasında oynanacak karşılaşmalarını erteleme kararı aldı.
Deprem bölgesinde OHAL ilan edildi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, depreme ilişkin 7 Şubat Salı günü basın toplantısı düzenledi. Depremin yaşandığı 10 ilin “afet bölgesi” olarak ilan edildiğini açıklayan Erdoğan, “Bu 10 ilimizi kapsayacak ve üç ay sürecek olağanüstü hal ilan ediyoruz” dedi.
Sosyal medya platformlarında bant daraltma uygulaması başlatıldı
Depremin ardından yaralananlar ve enkaz altında kalan kişilerin yakınları sosyal medya üzerinden yardım istiyor, yakınlarının enkaz altında kaldıkları binaların adreslerini paylaşıyordu.
Kullanıcılar, 8 Şubat Çarşamba saat 16.00 civarında sosyal medyaya erişimde sorunlar yaşamaya başladı. Özellikle X (eski adıyla Twitter) kullanıcıları platforma giremediklerini söyledi. İnternet yöntemini izleyen NetBlocks tarafından paylaşılan görselde de Twitter’ın Türkiye’de kısıtlandığı belirtildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Her aileye 10’ar bin lira destek vereceğiz”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 8 Şubat Çarşamba günü depremin merkez üssü Kahramanmaraş’ta incelemelerde bulundu. Depremin vurduğu 10 ilde toplu konutları bir yıl içinde tamamlamayı planladıklarını belirten Erdoğan, ilk etapta her aileye 10’ar bir liralık destek vereceklerini söyledi.
Üç ay süreyle geçerli olan OHAL kararı TBMM’de kabul edildi
Deprem bölgesindeki 10 ilde üç ay süreyle OHAL ilan edilmesine ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda oylanarak 9 Şubat Perşembe günü kabul edildi.
Yapılan konuşmalarda CHP ve İYİ Parti temsilcileri karşı oy kullanacaklarını açıklarken, HDP (şimdi DEM Parti) temsilcisi ise OHAL ilanına karşı olduklarını belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: “15 bin TL taşınma yardımı vereceğiz”
Malatya’da 10 Şubat Cuma günü konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Oturduğu binalar yıkılmış veya hasar görmüş vatandaşlarımıza 15 bin lira taşınma yardımı yapmaya başlıyoruz. Ev sahibi olanlar için aylık 5 bin, kiracı olanlara aylık 2 bin TL kira yardımı yapacağız” dedi.
Rönesans Rezidans’ın müteahhidi tutuklandı
Hatay’daki depremde yıkılan Rönesans Rezidans’ın müteahhidi olan ve yurtdışına çıkmak isterken İstanbul Havalimanı’nda gözaltına alınan Mehmet Yaşar Coşkun, çıkarıldığı hakimlikçe tutuklandı.
İnönü Bulvarı’nda bulunan 12 katlı, 250 daireli rezidansın “cennetten bir kare” diye reklamı yapılıyordu. Rezidansta yaklaşık bin kişinin yaşadığı düşünülüyordu. Arama kurtarma çalışmalarında rezidansın temeline kadar inildi ancak yüzbinlerce kişi hâlâ kayıp.
Üniversiteler uzaktan eğitime geçti, mart ve nisan celpleri mayısa ertelendi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 11 Şubat Cumartesi günü Diyarbakır’ı ziyaret etti. “Yaz mevsimine kadar üniversiteleri tatil ediyoruz, uzaktan eğitimle yoluna devam edecekler. KYK yurtlarını misafirhane gibi kullanacağız” diyen Erdoğan, deprem bölgesinde ikamet eden veya deprem bölgesi illerinin nüfusuna kayıtlı 13 binin üzerindeki yükümlü askerin mart ve nisan celplerinin mayısa ertelendiğini de duyurdu.
Kızılay, AHBAP’a çadır sattı
- Kızılay’ın AHBAP’a çadır satışı: Şu ana kadar neler biliyoruz?
- Haluk Levent: “Kızılay’dan sadece çadır değil gıda da satın aldık”
Depremin üçüncü gününde Kızılay’ın Haluk Levent’in kurucusu olduğu AHBAP’a çadır sattığı ortaya çıktı. AHBAP Derneği’nden yapılan açıklamada 2 bin 50 çadırın Kızılay’dan alındığı söylendi.
Arkadaşlarımız, Kızılay’ın iştirakinde olan Kızılay Çadır ve Tekstil A.Ş ile görüşme gerçekleştirdiler. Ellerinde 2050 adet olduğunu öğrendiğimiz çadırların sözleşmesini hemen yaptık ve ertesi sabah 2050 tane çadırı deprem bölgesine gönderdik.
— Ahbap (@ahbap) February 26, 2023
Dönemin Kızılay Başkanı Kerem Kınık iddiaları doğruladı. Kınık, Kızılay Çadır ve Tekstil’in Kızılay’ın TAMP çerçevesinde belirlenen asgari çadır stok seviyesini garanti etmekle yükümlü olduğunu söyledi. Ayrıca kamu ile uluslararası kuruluşların taleplerini ürettiğini, satışlardan elde ettiği gelirleri Kızılay’a aktardığını belirtti.
AHBAP ve Kızılay’ın yaptığı işbirliğinin “ahlaki, akılcı ve yasal” olduğunu vurgulayan Kınık, deprem bölgesinde kurulan çadırlar hakkında şu bilgileri verdi:
“Şimdiye kadar afet bölgesinde AFAD 337 bin 727 çadır kurmuş ve ilave 100 bin çadırı da kurmaya devam etmektedir. Kızılay öz kapasitesini (54 bin 70) AFAD’a teslim etmiş ve tesislerinde AFAD için imalata kesintisiz devam etmektedir. Çadır kentlerde 1 milyon 350 bin 908 vatandaşımız barınmaktadır.“
KAMUOYUNA AÇIKLAMA ❗️
— Kerem Kınık (@drkerem) February 26, 2023
@KizilayCadir Türkiye Kızılay Cemiyetinin bir iştirakidir ve 12 ay kesintisiz üretim yapan dünyanın sayılı afet çadırı üreticilerinden biridir
-Öncelikle Kızılayın TAMP çerçevesinde belirlenen asgari çadır stok seviyesini garanti ederhttps://t.co/VX5M3R1tWK
Erdoğan, Adıyaman halkından helallik istedi
- Erdoğan, Adıyaman’da depremin ilk günlerinde yeterli çalışma yapılamadığını söyledi, helallik istedi
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, depremde en çok can kaybı ve hasarın meydana geldiği illerden biri olan Adıyaman’ı 27 Şubat Pazartesi ziyaret etti.
Burada açıklamada bulunan Erdoğan, “Sarsıntıların yıkıcı etkisi, olumsuz hava nedeniyle ilk birkaç gün Adıyaman’da arzu ettiğimiz etkinlikte çalışma yürütemedik. Bunun için helallik istiyorum. Her şeyin farkındayız ve gereğini yaptığımızdan, yapacağımızdan kimsenin şüphesi olmasın” dedi.
Türkiye’de ilk kez bir yerleşim yeri rezerv bölge ilan edildi
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bağlı Kentsel Dönüşüm Başkanlığı, Bakanlık makamına gönderdiği 14 Kasım tarihli kararla, 6 Şubat depremlerinden en çok etkilenen kent olan Hatay’ın Antakya ve Defne ilçelerinde 207 hektarlık bölgeyi içeren sekiz mahallenin rezerv yapı alanı ilan ettiğini duyurdu.
Hatay Barosu’na göre kararla 50 bin kişi mülksüzleşme riskiyle karşı karşıya gelecek. Antakya’da rezerv alanı ilan edilen yerlerde imar çalışmaları başladı.
Hatay-Samandağlılar dört aydır mülksüz olduklarını öğrendi
Hatay- Antakya ve Defne’nin 207 hektarlık bölgeyi içeren sekiz mahallenin ardından Samandağ’da da benzer durum yaşandı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 29 Eylül 2023’te dağıtım yerlerine gönderdiği genelgeye göre Samandağ-Atatürk Mahallesi’nde parsel bilgileri belirtilen taşınmazlar 23 Ağustos 2023’te rezerv yapı ilan edilerek Hazine’ye devredildi.
İsias Otel davası 26 Nisan’a ertelendi
- İsias Otel’in iddianamesi kabul edildi, ilk duruşma 3 Ocak 2024’te
- İsias Otel davası 26 Nisan’a ertelendi
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden (KKTC) Türkiye’deki voleybol turnuvasına katılmak üzere Adıyaman’daki Grand İsias Otel’e gelen 26 öğrenci, öğretmen ve tur rehberlerinin de aralarında bulunduğu 72 kişi depremde yaşamını yitirdi.
İsias Otel’le ilgili davanın ilk duruşması 3 Ocak 2024’te Adıyaman 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapıldı.
İddianamede İsias Otel’in 1991 yılında apartman olarak tasarlandığı daha sonra ruhsat çıkartılarak otele çevrildiği belirtildi. Dokuz kat olarak inşa edilen yapıya 2016 yılında ruhsatsız bir kat daha eklendiği ortaya çıktı. Binanın zemin raporu, statik hesap ve statik projesinin de bulunmadığı belirtildi.
Raporda, betonun kalitesinin bariz bir şekilde düşük olduğu, demir kalınlığının standardın çok altında olduğu bilgisi de yer alıyor. Otelde yapıya ilişkin zemin etüdü yapılmadığı ve binanın yapımında yasak olmasına rağmen dere kumu kullanıldığı aktarıldı.
İsias Otel davasında beşi tutuklu 11 sanık yargılanıyor. İsias Otel davasında tutuklu sanıkların tutukluluklarının devamına karar verildi, dava 26 Nisan’a ertelendi.