Türkiye’de yargının bağımsızlığı ve yürütmenin yargıya müdahalesine ilişkin tartışmalar 2022 yılında da devam etti. Bu yıl, 2013 yılındaki Gezi Parkı eylemlerine karşı süren dava sona erdi. İş insanı Osman Kavala müebbet hapis cezasına çarptırılırken, diğer yedi sanık da yüksek cezalar aldı. Cemal Kaşıkçı dosyasının Suudi Arabistan’a devredilmesi çok tartışıldı. Kadınlar, Danıştay’da İstanbul Sözleşmesi’ni savunurken, üniversite öğrencisi Pınar Gültekin’i öldüren Cemal Metin Avcı’ya haksız tahrik indirimi uygulandı. Türkiye, geçen hafta İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’na verilen hapis cezasını konuşurken, Kürt gazeteciler ve belgesel yönetmeni Sibel Tekin de cezaevinde. Medyascope, 2022 yılındaki tartışmalı yargı kararlarını derledi.
Gezi Parkı davasında yüksek cezalar
Gezi Parkı davasında karar, 25 Nisan’da açıklandı. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, iş insanı Osman Kavala’nın müebbet hapisle cezalandırılmasına karar verdi. Mahkeme, Mücella Yapıcı, Çiğdem Mater, Ali Hakan Altınay, Mine Özerden, Can Atalay, Tayfun Kahraman ve Yiğit Ali Ekmekçi’nin ise TCK 312’deki “yardım” suçlamasından 18’er yıl hapis cezası ile cezalandırılmalarına ve tutuklanmalarına hükmetti. Kararın ardından Taksim Dayanışması ve TMMOB, cezalara tepki göstererek, “Adalet Nöbeti”ne başladı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Osman Kavala davasında Türkiye’nin AİHM kararlarına ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmediği için Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni ihlal ettiğine karar verdi. AİHM, Kavala’ya yedi bin 500 euro tazminat ödenmesine karar verdi. Karar bire karşı 16 oyla alındı.
Cemal Kaşıkçı dosyası Suudi Arabistan’a devredildi
İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesine karışan 26 sanık hakkındaki davada yargılamanın durdurulmasına ve Suudi Arabistan’a devredilmesine karar verdi. Bu karar da çok tartışıldı ve seçimlere gidilen süreçte iktidar, ekonomik destek için Suudi Arabistan’a jest yaparak dava dosyasını kapatmakla eleştirildi. Bu andan sonra iki ülke arasındaki ilişkiler “iyiye” gitti ve Suudi Arabistan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na 5 milyar dolarlık mevduat hesabı açacağını duyurdu.
Canan Kaftancıoğlu’na siyasi yasak getirildi
Yargıtay 3. Ceza Dairesi, CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu’nun üç davadan aldığı dokuz yıl sekiz ay 20 günlük hapis cezasının, dört yıl 11 ay 20 gün olan kısmını 12 Mayıs 2022’de onadı. Kaftancıoğlu’nun siyasi parti üyeliği düşürüldü. CHP, Kaftancıoğlu’nun il başkanlığı görevine devam etmesi kararı aldı. Yargıtay’ın onama kararının ardından Kaftancıoğlu, prosedür gereği Silivri Ceza İnfaz Kurumu’na götürüldü. Kaftancıoğlu, infaz işlemlerinin sona ermesinin ardından aynı gün (31 Mayıs) tahliye edildi.
Okuyun: Yargıtay tarafından cezası onanan Canan Kaftancıoğlu Silivri Cezaevi’nden çıktı
Cemal Metin Avcı’ya haksız tahrik indirimi uygulandı
Muğla 3. Ceza Mahkemesi, üniversite öğrencisi Pınar Gültekin’i öldürmekten yargılanan Cemal Metin Avcı’ya haksız tahrik indirimiyle 23 yıl hapis cezası verdi. Kadın örgütleri, Avcı’ya haksız tahrik indirimi uygulanmasına tepki gösterdi.
Danıştay, İstanbul Sözleşmesi’nin feshini onayladı
Danıştay 10. Dairesi, İstanbul Sözleşmesi’nin feshine ilişkin cumhurbaşkanı kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davaları 28 Nisan, 7 Haziran, 14 Haziran ve 23 Haziran’da yapılan dört ayrı duruşmada gördü. Barolar, siyasi partiler ve sivil toplum kuruluşlarının, çekilme kararının hukuka aykırı olduğunu belirterek açtığı davaların ardından Danıştay 10. Dairesi, 19 Temmuz’da kararı açıklayarak, iptal istemini ikiye karşı üç oyla reddetti. Kadın örgütleri karara sokak eylemleri ile tepki gösterdi. Birleşmiş Milletler yetkilileri ise kararın ardından Danıştay Başkanı Zeki Yiğit’e bir mektup gönderdi ve “Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’ne bir an önce geri dönmesinin önünü açma” çağrısında bulundu.
Kürt gazeteciler, Diyarbakır ve Ankara’da tutuklandı
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturma kapsamında 8 Haziran’da aralarında Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG) Eşbaşkanı Serdar Altan, Jin News Müdürü Safiye Alagaş, Mezopotamya Ajansı (MA) editörü Aziz Oruç’un da bulunduğu 16 gazeteci gözaltına alındı. Gazeteciler, sekiz gün emniyette tutulduktan sonra örgüt üyesi olmak suçlamasıyla tutuklandı. Savcı, gazetecilere yayınladıkları haber ve çektikleri programlar hakkında sorular yöneltti. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında ise 25 Ekim’de Mezopotamya Ajansı ve Jin News’de çalışan gazetecilerin evlerine polis baskını yapıldı. Dokuz gazeteci, 29 Ekim’de örgüt üyeliği suçlamasıyla tutuklandı.
Okuyun: Diyarbakır’da gözaltına alınan gazetecilerden 16’sı tutuklandı
Şarkıcı Gülşen tutuklandı
Şarkıcı Gülşen, bir konserinde imam hatip liselilere yönelik sarf ettiği sözler nedeniyle, “halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama” suçlamasıyla 25 Ağustos akşamı tutuklandı. Gülşen’in 30 Nisan’da konserinde kullandığı ifadeler aylar sonra sosyal medyada dolaşıma girdi. Videonun yayılmasının ardından Twitter’da “#GülşenTuklansın” etiketi açıldı. Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi’ne götürülen Gülşen’in tutukluluğuna itirazı değerlendiren mahkeme, şarkıcının tahliyesine karar verdi. Adli kontrol ve ev hapsi tedbirleri uygulanan Gülşen, 29 Ağustos’ta tahliye edildi. İstanbul 7. Ağır Ceza Mahkemesi, 12 Eylül’de ev hapsine yapılan itirazı değerlendirdi ve ev hapsinin kaldırılmasına hükmetti.
Okuyun: Gülşen’in ev hapsi kaldırıldı
Okuyun: Gülşen tahliye edildi
Musa Anter davası zaman aşımı gerekçesiyle düşürüldü
Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi, Diyarbakır’da 20 Eylül 1992’de öldürülen gazeteci, yazar Musa Anter’in JİTEM ana davası ile birleştirilen dosyasında davanın zaman aşımına uğradığı gerekçesiyle düşürülmesine karar verdi. Anter’in avukatları “insanlığa karşı işlenen suçlarda zaman aşımının olamayacağı”nı belirtse de mahkeme, davanın düşürülmesine hükmetti. 15 Eylül’de yapılan duruşmada, zaman aşımına ilişkin talepler bir sonraki celseye bırakılmıştı. Zaman aşımı tarihi olan 20 Eylül’den bir gün sonraya duruşma günü veren mahkeme, 21 Eylül’de davanın zaman aşımına uğradığını açıkladı. Anter’in oğlu Dicle Anter ve HDP, faili meçhul cinayetlerin sona ermesi için gerçeklerin açığa çıkarılması gerektiğini vurguladı.
Okuyun: Mahkeme Musa Anter cinayeti davasını zamanaşımı gerekçesiyle düşürdü
Okuyun: Musa Anter kimdir? Neden öldürüldü? Dava sürecinde neler yaşandı?
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Ankara Gar Katliamı’nda yargılama devam ediyor
Ankara Gar Katliamı’nın üzerinden yedi yıl geçti. Yargılama hâlâ devam ediyor. Yargıtay 3. Ceza Dairesi, sanık Yakup Yıldırım için beraat kararı verirken, bir diğer sanık Erman Ekinci için ise “fazla ceza tayini” yapıldığına kanaat getirdi. Ardından, Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapılan ilk duruşmada, ana dosyanın firari sanıklar yönünden devam eden dosya ile birleştirilmesine karar verildi. Mahkeme, son duruşmada kamera görüntülerinden yararlanılarak fiziki canlandırma yapılmasını kabul etti.
TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı tutuklandı
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Başkanı Şebnem Korur Fincancı, Irak’ın kuzeyinde PKK’ya karşı yürütülen operasyonlarda kimyasal silah kullanıldığı iddialarına ilişkin görüntüleri incelediğini belirterek iddiaların araştırılması gerektiğini söylemişti. Ankara 3. Sulh Ceza Hâkimliği, Fincancı’nın “terör örgütü propagandası yapmak suçunu işlediğine dair delilleri” gerekçe göstererek 27 Ekim’de tutuklanmasına karar verdi. TTB ve avukatları, Fincancı’nın adli tıpçı kimliğine dikkat çekerek, tutuklanmasına tepki gösterdi. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ise 25 Ekim’de partisinin grubunda yaptığı açıklamada, “Türk Tabipleri Birliği’nin kapısına kilit vurulmalıdır. TTB Başkanı’nın Türk vatandaşlığından çıkarılması akla en yakın yoldur” dedi.
Okuyun: TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı tutuklandı
Ekrem İmamoğlu’na hapis cezası verildi, cumhurbaşkanı adayı olabilecek mi tartışmaları büyüdü
İstanbul Anadolu 7. Asliye Ceza Mahkemesi,Yüksek Seçim Kurulu (YSK) üyelerine hakaret ettiği suçlamasıyla siyasi yasak istemiyle yargılandığı davada, İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun iki yıl yedi ay 15 gün hapis ile cezalandırılmasına karar verdi. Mahkeme, siyasi yasak getiren TCK’nın 53. maddesini de uyguladı. İmamoğlu hakkında verilen ceza Yargıtay’ın kararı onaması halinde kesinleşecek. Kararın ardından, İBB Başkanı İmamoğlu, 16 milyon İstanbulluyu “demokrasiye sahip çıkmak” için Saraçhane’ye çağırdı. Cezanın ardından İmamoğlu’nun cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olup olmayacağı tartışmaları başladı. YSK Başkanı Muharrem Akkaya, “Adaylık süreci kesinleşmeden cezası kesinleşirse yerine başka bir aday gösterebilirler. Fakat kesinleştikten sonra listeye dokunmamız mümkün değil. Seçime girer ama kazansa bile mazbatası verilmez” açıklamasını yaptı.
Okuyun: Ekrem İmamoğlu’na 2 yıl 7 ay hapis cezası verildi, siyaset yasağı süreci başladı
HDP kapatma davası sürüyor
Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) kapatılması istemiyle açılan dava devam ediyor. HDP, 19 Nisan 2022’de Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) savunmasını sundu. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın ek deliller içeren dosyayı AYM’ye sunmasının ardından HDP’ye savunma için 30 gün süre verildi. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, 10 Ocak 2023’te AYM’de sözlü savunma yapacak. Şahin’in ardından HDP sözlü savunmasını verecek. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, HDP’nin Hazine yardımını terör örgütü amaçları için kullandığını belirterek, hesaplarının bloke edilmesini de talep etti.
Kobani Davası devam ediyor
IŞİD’in Kobani’yi kuşatmasının ardından 6-8 Ekim 2014’te HDP Mekez Yürütme Kurulu’nun sokağa çıkma çağrısıyla yapılan protestolara ilişkin aralarında eski HDP eş genel başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş’ın da bulunduğu 22’si tutuklu 108 kişinin yargılandığı dava devam ediyor. Mahkeme, demans hastası Aysel Tuğluk hakkında 6 Ağustos’ta tahliye kararı verdi. Tuğluk, 27 Ekim’de tahliye edildi.
Okuyun: Aysel Tuğluk tahliye edildi | Alaattin Tuğluk: “Aysel Hanım şimdi iyi, herkes sevinçle bağırıyor”
Dedeoğulları davasında bir sanığa müebbet, diğerlerine beraat
Konya 4. Ağır Ceza Mahkemesi, Dedeoğulları ailesinden yedi kişiyi öldüren Mehmet Altun hakkında yedi kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verdi. Diğer 10 sanık ise beraat etti. Mahkemenin gerekçeli kararında, “Olayda sanık Mehmet Altun dışında diğer sanıkların veya tespit edilemeyen başka bir kimsenin bulunmadığı kanaatine ulaşılmıştır” denildi.
Levent Göktaş, Türkiye’ye iade edildi
Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Necip Hablemitoğlu suikastı soruşturması kapsamında 20 yıl sonra terör örgütü FETÖ elebaşı Fetullah Gülen ile firari emekli Albay Levent Göktaş’ın da aralarında bulunduğu 10 sanık hakkında dava açıldı. Sanıklar hakkında dört yıldan ağırlaştırılmış müebbet hapse kadar değişen cezalar talep edildi. Bulgaristan, zanlılardan Göktaş’ın Türkiye’ye iadesini önce reddetti ardından Göktaş’ın iade edilmesine karar verdi. Türkiye’ye getirilen Göktaş, 17 Aralık’ta çıkarıldığı mahkemede tutuklandı.
Okuyun: Hablemitoğlu suikastı zanlılarından Levent Göktaş tutuklandı
Belgesel yönetmeni Sibel Tekin tutuklandı
Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Görevlisi, belgesel yönetmeni Sibel Tekin, 16 Aralık’ta Ankara’da evinden gözaltına alındı. Tekin, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında silahlı terör örgütüne üye olmak suçlamasıyla tutuklandı ve Sincan Kapalı Cezaevi’ne gönderildi. Yönetmen Tekin, yaz saati uygulamasıyla ilgili belgesel için Tuzluçayır’da çekim yaparken araçları görüntülenen polislerin şikayeti sonucu gözaltına alınmıştı.
Okuyun: Hacettepe Üniversitesi Öğretim Görevlisi, belgesel yönetmeni Sibel Tekin tutuklandı